Soğan

Soğan çok eski tarihlerden beri insannın yetiştirdiği ve gıda maddesi olarak kul­landığı bir bitkidir. Yeşil yapraklan ve kuru yumruları kullanılır. İçinde bulunan kükürtlü bir madde …

Soğan çok eski tarihlerden beri insannın yetiştirdiği ve gıda maddesi olarak kul­landığı bir bitkidir. Yeşil yapraklan ve kuru yumruları kullanılır. İçinde bulunan kükürtlü bir madde dolayısıyla acıdır, gözleri yakar ve yaşartır. Kendine has bir kokusu vardır. C vitamini bakımından çok zengin, besleyici ve iştah açıcı bir besin­dir. Kalorisi oldukça düşük olan taze soğan, özellikle salatalarla birlikte kullanılır. Protein,, yağ, karbonhidrat ve sudan meydana ge­lir. A, E, B1, 82 ve C vitaminlerini; sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor, demir ve flor minerallerini içerir.

Patatesin karı şekeri yükselti­ci etkîsi vardır. Ayrıca, pişiril­dikten sonra çok zayıf bîr besin muhteva­lı sına sahip olur.

Mutfaklarımız için çok önemli bir besin maddesi olan soğanın diğer bazı özelliklerini şöyle sıralaya­biliriz:

*İdrar söktürücü özelliği vardır.
*Toksinlerin çıkarılmasın­da önemli olan terleme­ye yardımcı olur. Bu da özellikle mikroplu hasta­lıklarda önemli olan bir etkidir.
*C vitamini bakımından zengin olduğu için, İskor-büt hastalığına iyi gelir.
*İçerdiği ana maddelerden biri olan glukakinin sayesinde kandaki şeker oranını düşü­rür. Bu sebeple şeker hastalan için faydalı­dır.
*Sarımsak gibi kurt düşürücüdür ve çok etkin bir antiseptiktir. Soğan suyuyla yapılacak bir pansuman, küçük kesiklerin ve hafif yanıkla­rın iltihaplanmasını engeller.
*Hanımların ve ergenlik dönemindeki gençle­rin canını sıkan sivilceler için ilaç gibidir.

*Özellikle pişmişinin; yumuşatıcı, gerginlikle­ri giderici, spazmları (öksürük, astım krizleri vb.) yatıştırıcı etkisi vardır. Bu sebeple nezle ve anjinlerde çok faydalıdır.

*Çiğ soğan böcek, örümcek sokmaları ve kö­pek ısırmalarına karşı iyidir.

Kuru soğan özel­likle yemeklere lez­zet kattığı için vaz­geçilmez bfr tattır. A, Bi, 82, niasin ve
C vitaminleri île kalsiyum ve demir minerallerini ihtiva eder, Pişirildiğinde de vitaminlerini muhafaza eder.

Pek çok faydası olan so­ğanı hem beslen­mek hem de has­talıklardan korun­mak için bolca tü­ketmek gerekir.

Deneyler sonucu, soğanın kalp ve damar hastalıkları için faydalı ol­duğu; pıhtılaşmayı sağlayan hücre plaketlerinin üzerinde yaptığı et­kiyle kanamaların durdurulmasında etkili olduğu anlaşılmıştır.