Epilepsi hakkında bilinmesi gerekenler

Basit bir biçimde epilepsiyi tanımlarsak; beyindeki bir nöron grubunun anormal ve fazla uyarılmasıyla karekterize muayenehane tablodur. Bir Hayli olguda epilepsinin sebebi belirsiz. Epilepsiye neden olan olayların …

Basit bir biçimde epilepsiyi tanımlarsak; beyindeki bir nöron grubunun anormal ve fazla uyarılmasıyla karekterize muayenehane tablodur. Bir Hayli olguda epilepsinin sebebi belirsiz. Epilepsiye neden olan olayların başlıcaları:kafa travmaları, felç, beyin tümorleri, enfeksiyonlar, toksik nedenler doğumsal anomaliler nörojeneratif hastalıklardır. Epileptik nöbet yakınması ile gelen hastada nöbetin saydığımız bu sebeplere bağlı olup olmadığını sorgulamak çok ehemmiyetlidir. Zira vaziyete müteveccih rehabilitasyon yapmak nöbeti ortadan kaldırılabilir ve sürekli ilaç alımından hastaları kurtarabilir.

Epilepsi beynin bir bölgesinde sınırlı kalabildiği gibi beynin tüm bölgelerine yayılabilir veya sınırlı başlar ve buradan beynin tüm bölgelerine yayılabilir. Şayet epileptik ihtar sınırlıysa buna parsiyel nöbet, beynin tamamını etkiliyorsa jeneralize nöbet, beynin bir kısmından başlayıp tamamını etkiliyorsa sekonder nöbet ismini alır.

Parsiyel ve jeneralize nöbetler bir hayli alt kısma ayrılır. Misalin parsiyel nöbette şuur kaybı yoksa basit parsiyel nöbet ismini alır. Şuur kaybı olmadan atmalar otomatik hareketler duysal semptomlar olur şuur kaybı varsa kompleks parsiyel nöbet ismini alır. Bu mevzuya daha fazla girmek istemiyorum zira epilepsinin sınıflaması çok uzun ve karışıktır.

Anlaşılacak şekilde özetlersek beynin her noktasının bir fonksiyonu vardır ve uyarılan bölgeye göre muayenehane tablo biçim alır misalin beynin frontal lobundan köken alan parsiyel nöbetlerde motor bulgular ön tasarıdadır. Gözlerin ve başın aynı zamanda gövdenin bir yana doğru dönmesi, gözlerin ve başın baktığı yandaki kolun havaya kalkması, bacaklarda pedal çevirme hatta yürüme ve koşma gibi karışık hareketler görülebilir.

Beynin temporal bölgesinden kaynaklanan nöbetlerde; duyma, makûs koku gibi özel duysal semptomlar olur.

Son bir misal verecek olursam ;jeneralize epilepsinin bir alt grubu olan absans isimli nöbette hasta bayağı aktivasyonunu sürdürürken 2-15 sn şuur kayıp olur. Sonra hastada kaldığı yerden aktivasyonuna devam eder.Bu nöbet genelde çocukluk yarıyılında görülür. Mektep yarıyılında bu sebeple başarısız olabilirler. Nöbet anlaşılmazsa aile ve hoca tarafından dikkat toplayamama mevzusunda suçlanırlar. Doğru ilaca başlanırsa bu vaziyet düzelir görüldüğü gibi epilepsinin bir hayli çeşidi vardır.

Epilepsi rastgele bir sebebe bağlı değilse travma,tümor v.s. doğumla genç yetişkinlik yarıyılı arasındadır. Bu yaştan sonra başlatan epileptik nöbetlerin altında tümor travma toksik neden vs gibi nedenler aramak gerekir.

Rehabilitasyona geçmeden evvel çocuklarda çok sık görülen Febril Konvülzison isimli nöbetten çok kısa bahsetmek istiyorum. Febril konvülziyon genellikle bir enfeksiyon sebebi ile ateşi yükselen ve yaşları 3 ay 5 yaş arasında değişen çocuklarda görülen annelerin hekime genelde havale geçirdi diye tarif ettikleri nöbettir. Genelde 5 yaşından sonra iyi rehabilitasyon edilirse olmaz. Progrozu iyidir.

Epilepsi nöbetiyle gelen hastayı iyi değerlendirilip bu nöbetin asıl epilepsi nöbeti olduğu kanısına varıldıktan sonra epilepsi tanısında en kıymetli analiz olan EEG beynin elektriksel aktivitesinin kafaya yerleştirilen elektrotlarla bir kağıda veya bilgisayara yazdırma usulü hastaya uygulanır. EEG epilepsinin tanısında ayrıca tanısında ve rehabilitasyonun gidişatını tanımlamada çok kıymetli bir analiz usulüdür. Nöbetli bir hastada çok ender olarak EEG bayağı çıkar. Şayet epilepsiye neden olan başka bir neden düşünüyorsa öteki görüntüleme usulleri ve laboratuar muayeneleri istenmelidir.

Rehabilitasyonda en ehemmiyetli mevzu epilepsinin hangi cins olduğunun tespitidir. Zira doğru ilaç kullanılmazsa rastgele bir fayda sağlanmadığı gibi nöbetlerde tetiklenebilir. Hastanın nöbeti doğru teşhis edilmiş ve doğru ilaç verilmiş ise ve 3-5 sene nöbetsiz bir yarıyıl geçmişse EEG de bayağı ise ilaç kesilebilir. Fakat ilaç kesildikten sonra ilk 6 ay içinde tekerrür nöbet geçirme riski vardır.

İlacını düzgün kullanmayan ve aniden kesen hastalarda status epileptikas sınan en az 30 dakika süren nöbetler ortaya çıkabilir. Şayet bu süre uzarsa ve nöbetler ağırsa kalıcı hasar oluşabilir.

Epilepside cerrahi ancak kısıtlı bazı epilepsi cinslerinde kullanılır. Cerrahi sonucunda hakimiyet altına alınamayan nöbet hakimiyet altına almaya çalışılır. Hastalar cerrahiden sonra ilaçsız bir yarıyıla girmezler. Yeniden ilaç kullanmaları gerekmektedir.

Hamilelik ve epilepsi geniş bir mevzudur. Tek tümce ile epileptik hamileler kesinlikle epileptik ilaç kullanmalıdırlar.