Süt ürünleri bizi osteoporozdan korur mu?

Amerika’da süt ürünlerine çok değer verilmektedir. Çoğu kişi süt ürünleri içermeyen bir diyeti sağlıksız bulmaktadır. Süt ürünleri olmasa, kemiklerimiz için yeterli kalsiyumu nasıl ala­bilirdik ki? …

Amerika’da süt ürünlerine çok değer verilmektedir. Çoğu kişi süt ürünleri içermeyen bir diyeti sağlıksız bulmaktadır. Süt ürünleri olmasa, kemiklerimiz için yeterli kalsiyumu nasıl ala­bilirdik ki? Şimdi bu kabullenilmiş görüşü inceleyelim: Bu doğru mu, yoksa yıllar boyunca süren yanlış bilgilendirme ve reklamlar yüzünden beynimiz mi yıkanmış?
Kalça kırıkları ve osteoporoz, süt ürünlerinin yaygın bir şekilde bol olarak tüketildiği toplumlarda daha sık görülmek­tedir. Örneğin, Amerikalı kadınlar Yeni Gineli kadınlara göre 30-32 kat daha fazla inek sütü içmektedirler, ama onlardan kırk yedi kat daha fazla kalça kırığından muzdarip olmaktadır­lar. Kalça kırığı görülme sıklığı ve süt ürünleri tüketiminin birçok ülkeyi kapsayan analizinde, süt tüketiminin yüksek kalça kırığı oranlarıyla istatistiksel bir bağı olduğu görülmüştür.

Bu, inek sütü içmenin osteoporoza neden olduğu anlamına mı gelmektedir? Ulusal Süt Ürünleri Konseyinin inek sütü iç­menin osteoporozu önlediği yönündeki reklam mesajını sorgu­lamamız gerektiği açıktır. 1976′daki kayıtları sırasında 30-55 yaş arasında olan 121,701 kadın üzerinde yapılan Hemşirele­rin Sağlığı Araştırmasında, süt tüketiminin kalça ya da ön kol kırıklarına karşı koruma sağladığı hipotezinin, elde edilen ve­riler tarafından desteklenmediği bulunmuştur. Üstelik, günde üç-dört porsiyon süt içenlerde, daha az süt içen ya da hiç içmeyenlere göre biraz daha fazla kırık görülmüştür.

Bu, süt ürünlerinin osteoporoza yol açtığı anlamına gelme­mektedir. Ama, çocukluğumuzdan beri bize öğretildiği gibi süt ürünleri osteoporoza karşı korunmamızı sağlamamaktadır. Öte yandan araştırmalar, meyve ve sebzelerin osteoporoza karşı koruma sağladığını göstermektedir.68
Osteoporoz, diyetteki asit-alkalin dengesi, mineraller, bitk­ilerdeki fitokimyasallar, egzersiz, güneş ışığından yararlanma ve benzeri faktörleri içeren karmaşık bir etiolojiye sahiptir. Cornell ve Çin Projesi’ndeki beslenme araştırmasının başkanı olan Dr. Campbell şu sonuca varmıştır: “İronik bir şekilde osteoporoz, kalsiyum alımının en yüksek olduğu ve bu kalsi­yumun çoğunun protein açısından zengin süt ürünlerinden alındığı ülkelerde görülmektedir. Çin’den elde edilen bilgi, insanların düşündüğümüzden daha az kalsiyuma ihtiyaçları olduğunu ve yeterli miktarı da sebze kaynaklı bitkisel yiye­ceklerden alabileceğimizi göstermektedir.” Dr. Campbell, New York Times’a yaptığı açıklamada Çin’de osteoporoz görülme­diğini ve günlük kalsiyum alımının 241-943 mg. arasında değiştiğini belirtmiştir. ABD’de günlük kalsiyum alımı ise 841-1435 mg. arasındadır (ortalama 1,143 mg) ve bunun çoğu süt ürünlerinden gelmektedir; ve tabii osteoporoz başlıca sağlık sorunlarından biridir.

Osteoporozun nedenlerini anlamak için negatif kalsiyum dengesi kavramını anlamak gerekir. Diyelim ki, günde yak­laşık 1,000 mg. kalsiyum alıyorsunuz. Alınan kalsiyumun yak­laşık üçte biri vücut tarafından emilir. Yaklaşık 300 mg. emildiğinde, kalan 700 mg. sindirim yolunda kalır ve dışkı ile atılır. Aynı yirmi dört saatlik periyotta 350 mg. kalsiyumu idrarla atarsanız, negatif mi yoksa pozitif mi kalsiyum denge­sine sahip olursunuz?