Yaz İshali Uyarısı

Uzmanlar, riskli yaz ishaline tutulmamak için menşei meçhul suların harcanmaması ve şahsi pakliğe dikkat edilmesi mevzusunda uyarıyor. İHA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yaz ishalleri, daha çok …

Uzmanlar, riskli yaz ishaline tutulmamak için menşei meçhul suların harcanmaması ve şahsi pakliğe dikkat edilmesi mevzusunda uyarıyor.
İHA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yaz ishalleri, daha çok mikroplu suların içilmesi veya bu sularla yıkanmış sebze ve meyvelerin harcanması ile ortaya çıkıyor. İshal olan insanlar bu mikropları dışkıları ile etrafa yayabiliyor. Tabiatta, özellikle insan ve hayvan dışkılarıyla kirlenmiş sularda yaşayan, ishal sebebi olabilecek muhtelif mikroplar bulunuyor. Bunlar özellikle soğukkanlı sularda, kanalizasyonun karıştığı sularda, iyi ilaçlanmamış içme ve kullanma sularında, özellikle yaz aylarında uzun vakit canlı kalarak artabiliyor. Bu suların içilmesi veya böyle sularla bulaşık, sıcak etrafta beklemiş besinlerin, misalin ham sebzelerle hazırlanmış salataların ve meyvelerin harcanması neticeyi ishal yapan mikroplar ağız yoluyla alınarak insanların bağırsaklarına erişiyor. Bunların bir kısmı bağırsak duvarında irin oluşturarak, hem bağırsak hareketlerini çoğaldırıyor, hem de bağırsağa su ve irini hücrelerin geçişine neden oluyor. Bir kısmı da bağırsakta irin yapmadan, salgıladıkları zehirli madde denilen zehirli maddelerin tesiriyle su ve tuz geçişini artırmak suretiyle ishale yol açıyor.

İshallerin en ciddisi ve yaşamı tehdit edeni ise kolera bakterisinin yaptığı ishal. Kalın bağırsakta ishale neden olan bakterilerin bir kısmı ve bazı asalaklar dışkının irinli, sümüksü görünmesine, aynı zamanda bağırsak duvarını da yaralayarak damarların kanamasına neden oldukları için, kanlı olmasına da yol açıyor. Dışkının böyle kanlı ve irinli olması dizanteri olarak adlandırılıyor. İshalle beraber karın sızısı, karında buruntu hissi, bazen bulantı, irinli gidişatlarda bunlara ilaveten ateş de görülebiliyor. Bunların yanında fazla su ve tuz kaybına bağlı olarak asap sistemine ait kalp ritim bozuklukları, böbrek yetmezliği, şuur bozuklukları gibi hastalıklarda görülebiliyor.
İshal sebebiyle kaybedilen su ve tuzu geri koymak gerekiyor. Bunun için pratik olarak bir litre kaynatılmış soğutulmuş suya 1 çorba kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı sofra tuzu ve 1 çay kaşığı karbonat konularak hazırlanan meşrubatın harcanması öneriliyor. 24 saatten fazla süren ishallerde en yakın sağlık merkezine müracaat etilerek tetkik ve muayene olunması gerekiyor. Fazla su ve tuz kaybı, ağır dizanteri halleri, kolera kuşkusu olan gidişatlarda hasta kesinlikle sağlık kurumuna yatırılarak öncelikle kaybedilen su ve tuzun yerine konması emeliyle serum verilmesi öneri ediliyor. İshali olan kimselerin düzelene kadar posasız ve yağsız besinler alması; kuru yemiş, çikolata, kızartmalar gibi besinleri harcamaması gerekiyor. Yağsız makarna, pirinç pilavı, haşlanmış patates-patates püresi, haşlanmış yağsız et ve tavuk, yağsız ızgara köfte yenilmesine izin veriliyor. Bol ölçüde akışkan alınması öneriliyor.