Şap Hastalığı
Ot yiyen hayvanlarda görülen bir hastalık olan Şarbonun etmeni bakteri olup ender görülmesine karşın oldukça ciddi bir hastalıktır. Peki şarbonun bulaşma yolları nelerdir? Nasıl ihtiyatlar alınmalıdır?
Şarbon genelde keçi, koyun, sığır gibi hayvanların hastalığıdır. Bacillus anthracis adlı bakteri tarafından alana getirilen, insanlarda tende makûs şahsiyetli yaralara neden olan, solunum sistemi, sindirim sistemi ve kan yoluyla dağılarak beyin çeperlerinde de enfeksiyon oluşturabilen bir hastalıktır.
Etken
Hastalığın etmeni Bacillus anthracis adlı, hareketsiz, çomak biçiminde, havalı ve havasız civarda üreyebilen, havalı civarda ve 20-30 OC de üreyince ısıya dayanıklı sporlar oluşturan bir bakteridir. 12-44 OC de özellikle 37 OC de üreyebilirler. Dayanıklı sporları su ve akışkanlarda senelerce yaşayabilir.
Bulaşma Yolları
Şarbon basilleri insan bedenine tenden temas yoluyla veya solunum ve sindirim yoluyla bulaşırlar. İnsandan insana bulaşma enderdir. En sık görülen biçimi ten şarbonudur. Ten şarbonu bulaşık saç, tüy ve yünlere temas yoluyla bulaşabilir. Solunum ve sindirim yoluyla bulaşmaya daha az tesadüfülür. Sindirim yolu ile bulaşma sporlar taşıtıyla olur. Ot yiyen hayvan cinsleri ve bunlardan elde edilen mahsuller bulaşmaya neden olabilir. Mikrop sporları su, yağmur ve rüzgarlarla çok uzaklara yayılabilir.
Kuluçka Süresi
1-7 gündür. 10 güne kadar uzayabilir.
Hastalık Belirtileri
Ten şarbonunda daha çok bedenin üryan yerlerinde oluşan etrafı kızarık kabartılar, sonradan içi sarı veya kanlı akışkan ile dolu kara apselere dönüşür. Sızıntı ve siyah kabuklar oluşur.
Hafif hadiselerde ateş olmayabilir. Ağır hadiselerde bitkinlik, baş ve eklem sızıları, orta dereceli ateş, hatta kusma ve kanlı ishal görülebilir. Çok ağır hadiselerde hastalığın birinci haftası sonunda veya ikinci hafta başında hasta ölebilir.
Akciğer şarbonunda yüksek ateş, soluk darlığı ve morarma, halsizlik, öksürük, kanlı ve pis kokulu balgam, boyun ve göğüs teni altında ödemler ve kollaps görülür. Bir veya birkaç gün içinde vefatlar olabilir.
Sindirim sistemi şarbonunda şiddetli ve bazen kanlı kusmalar, karın sızıları, kabarıklık ve kanlı ishal görülür. 2-3 gün içerisinde barsak delinmesiyle şekillenen peritonit veya kollaps neticeyi hasta kaybedilebilir.
Rehabilitasyon edilen hadiselerde vefat %1 seviyesindedir. Buna karşılık rehabilitasyon edilmeyen hadiselerde vefat çok yüksek oranlardadır.
Tanı Yöntemleri
Hastalık için temel tanı muayenehane seyir ile konur. Laboratuvarlarda mikroorganizmanın izole edilmesi tanıyı netleştirir. PCR usulü ile mikroorganizmanın genetik materyali tespit etilerek süratli tanı konulabilir.
Rehabilitasyon
Penisilin, tetrasiklin, kloramfenikol, eritromisin ve sulfonamidler rehabilitasyonda kullanılabilecek ilaçlardır. Azami zafer penisilinlerle elde edilmektedir.
Korunma
Bulaşmayı önleyecek temkinler alınmalıdır. Solunum maskeleri kullanılması, riske maruz insanların aşılanması verimlidir. Bulaşık yerlerin ve malzemelerin uzun ve tesirli dezenfeksiyonu zorunludur. Bulaşan yerlerin ve malzemelerin uzun ve tesirli dezenfeksiyonu zorunludur. Bulaşan yerler sabunlu krezol, kireç kaymaklı su veya kostik soda ile nemlendirilip bu biçimde 1-2 saat vazgeçilmelidir. Kaynama sırasında sporlar 10 dakika dayanabilmektedir.
Şarbon Baltalamayı Nasıl Olabilir?
Uçaklardan aerosol stilinde püskürtme ileÖzellikle bakterinin sporları sulara bulaştırılarakEnfekte edilmiş hayvanlar ve bunların mahsulleri ileMikroorganizma sporları bulaştırılmış cisimlerleHavalandırma sistemleri ile
Kuşkulu Kutu Ve Postalar İçin İpuçları
El yazısı ile veya anlaşılmaz biçimde yazılmış adreslerİade adresi bulunmayan zarflarGerçekçi olmayan iade adresleriAğırlık-büyüklük arasında orantısızlıkYağlı damga, renk bozuklukları veya makûs kokuAlüminyum folyo veya hışırtı sesiNereden geldiği belirli olmayan veya iade adresi ile meblağsız damgalar
Şarbon Kuşkulu Bir Kutuyla Karşılaşınca Yapılması Gerekenler
Kuşkulu kutuyu sallamayın veya boşaltmayınPaketi plastik bir ambalaj veya eşi bir pakete koyunBu pakete temas etmemeye gayret edin ve etrafınızdakileri bu hususta uyarınKutuyu düşmeyecek, yıkılmayacak bir yere koyun, odayı boşaltın, güvenliğe haber verinEllerinizi bol sabunlu su ile yıkayınPaketi değenlerin bir listesini çıkartın, bu listeyi güvenliğe ve hadiseyi değerlendirecek sağlık takımına verin.
Şarbon Kuşkulu Tozla Karşılaşınca Yapılması Gerekenler
Tozu arınmak için uğraşmayın. Üstünüzü silkelemeyin. Tozun havalanmasına mani olunÇalışan klima, havalandırma ve vantilatörleri durdurunPaketi plastik bir ambalaj veya eşi bir pakete koyunBu pakete temas etmemeye gayret edin ve etrafınızdakileri bu hususta uyarınKutuyu düşmeyecek, yıkılmayacak bir yere koyun, odayı boşaltın, güvenliğe haber verinEllerinizi bol sabunlu su ile yıkayınElbiselerinizi bir an evvel üzerinizden çıkartın ve plastik bir torbaya koyunBol su ve sabunla duş alınPaketi değenlerin bir listesini çıkartın, bu listeyi güvenliğe ve hadiseyi değerlendirecek sağlık takımına verin
Havalandırma İle Baltalama Kuşkusunda Yapılması Gerekenler
Havalandırma sistemlerini kapatınOdayı süratle terk edin, kapıyı kapayın ve insanların girmesini yasaklayacak ihtarları koyunGüvenliğe haber verin, merkezi sistem havalandırmalar için hakimiyet merkezini haberdar edinSabotaja maruz kalmış olabileceklerin bir adlarını tanımlamaya çalışın, bu listeyi güvenliğe ve hadiseyi değerlendirecek sağlık takımına verin
Kaynak: http://www.tsk.mil.tr
BİR YORUM YAZIN
ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM