Neden ağrır, nasıl kurtulunur ?

Boyun ağrısından mı yakınıyorsunuz ? Hayatının bir yarıyılında boyun ağrısından yakınmayan insan oldukça azdır. Boyun ağrıları, boyun omurgasını oluşturan kemiklerin, eklemlerin, omurların arasında yer alan disklerin …

Boyun ağrısından mı yakınıyorsunuz ?
Hayatının bir yarıyılında boyun ağrısından yakınmayan insan oldukça azdır. Boyun ağrıları, boyun omurgasını oluşturan kemiklerin, eklemlerin, omurların arasında yer alan disklerin ve omurga çevresindeki adale ve bağların bozukluğu neticeyi oluşur. Boyun ağrıdene yol açan hastalıklarda ağrı bazı olgularda yalnızca ensededir. Bazı olgularda ise enseden başa, sırta, kollara ve hatta göğse doğru dağılabilir. Sıklıkla hastanın boyun hareketlerinde kısıtlılık oluşur. Kola ve ele dağılan anlaşmalar, ellerde eforsuzluk hissi, baş dönmesi, sersemlik hissi sık dile getirilen yakınmalardır. Boyun ağrısı bazen şahsın günlük hayat etkinliklerini etkileyerek hayat niteliğini bozabilir. Boyun ağrısı hakkındaki tüm merak edilen suallere Fizik Rehabilitasyon ve Rehabilitasyon uzmanlarından Dr. Hilal Yıldız yanıt verdi:

NEDEN ALANA KAZANÇ ?
Boyun ağrıdene yol açan hastalıklar çok muhteliftir; boyun fıtığı, disk yozlaşmayı, boyun omurgasında artroz kireçlenme, miyofasyal ağrı belirtileri, yineleyen strese bağlı yaralanma neticeyi büyüyen ağrılar.

STRESE BAĞLI AĞRI
Yineleyen etkinliklerde bulunma makûs pozisyon ve psikolojik stres ile birleşince “fazla kullanmaya bağlı yaralanma” tablosunu ortaya çıkarır. Uzun vakit başın öne eğilerek veya fazla yukarıya kaldırılarak çalışılması adale bitkinliği ve adale kısalmasına yol açarak boyun ve sırt ağrıdene neden olur. Çalışma koşulları ve bilgisayar kullanımının çoğalması nedeniyle sık karşılaşılmaktadır.

Boyunda adale kaynaklı ağrı miyofasyal ağrı: Boyun ve sırtın üst adalelerinde ağrılı kaynağı olan tetik noktalar mevcuttur. Sebebi bütün öğrenilmemekle birlikte çok rakamda insanda görülmektedir.

BOYUN YARALANMALARI
Boyun başı taşıdığı ve çok hareketli olduğu için yaralanmalara çok sarihtir. Motorlu taşıt kazası, dalma, spor kazası ve düşmeler neticeyi boyunda yaralanmalar basitlikle oluşabilir. En çok adale ve bağlar gibi yumuşak doku yaralanmaları oluşsa da, bazı ağır yaralanmalar boyun kemiklerinde kırık ya da kaymaya yol açarak omurilik yaralanmalarına neden olabilirler.

BOYUN FITIĞI
Omurgayı oluşturan kemiklerin arasındaki diskin zamanla zayıflamasıyla disk içeriği dışarıya doğru fırlar. Fıtıklaşma neticeyi asap kökü ya da omuriliğin üzerine baskı oluşabilir. Asap kökü sıkışması ile kola ve ele dağılan şiddetli ve yanıcı ağrı, anlaşma, karıncalanma, ileri olgularda da el veya kolda adale eforsuzluğu görülebilir.

DİSK YAPISININ BOZULMASI
Boyun omurgasını oluşturan kemiklerin arasında yer alan diskler şok emilimi misyonunu görür. 40 yaşından sonra diskin olağan-jelatin yapısı bozulur. Disk yozlaşmayı daha çok ilerleyen yaşla oluşmakla birlikte, hayat stili, genetik, sigara içme, beslenme ve fiziksel etkinlik özellikleri tarafından da etkilenir.

Kireçlenme: Boyun kemikleri arasındaki eklemlerin yapısında bozulmalar neticeyi büyür, genellikle yaşla birlikte çoğalır. Başın arka tarafında kronik ağrıdan yakınabilirler.

Urlar, enfeksiyonlar ve omurga kemiklerindeki doğuştan olan anomaliler.

NELERE DİKKAT EDİLMELİ
Çalışmanıza sık ara verin. Masada veya otomobilde otururken kısa aralar verip ayağa kalkın, kısa yürüme ve gerinme egzersizleri yapın.

Çalışma sandalyenizi ve bilgisayarınızı ayarlayın. Otururken kalçalarınızın hizası dizlerinizden hafifçe daha yukarıyada olmalı, baş ve boyun doğru pozisyonda olmalıdır.

Çok rakamda veya kalın yastıkla uyumayın, televizyon izlerken çekyatın koluna başınızı yaslayıp yatakalmayın!

Telefonun ahizesini omuz ile boynunuzun arasına sıkıştırarak konuşmayın.

Germe ve kuvvetlendirme egzersizleri yapın. Omurga sıhhati için yürüyün ve suratın.

NASIL ÖNLEM ALINMALI ?
Boyun duruşunun postür düzgün olması ve boyun-sırt bölgesinin kuvvetlendirilmesi, boyunda travmadan ve yineleyici stresten sakınma, düzgün beslenme ve fiziksel etkinlik yapma, sigarayı vazgeçmek, dükkanında elverişli tertip etmeler yapmak zorunludur.

Rehabilitasyonu nasıl yapılır ?
Çoğu boyun fıtığı olguları operasyon dışı usullerle iyileşebilmektedir. Ancak, boyun fıtığı nedeniyle mesane ve barsak işlevlerinde bozulma, rehabilitasyona karşın adale eforu ve duyu yanılgısının ilerlemesi, asap kökü baskısına bağlı ağrının rehabilitasyon ile giderilememesi gidişatında cerrahi rehabilitasyon uygulanır.

Fizik rehabilitasyon: Olguların çoğunda fizik rehabilitasyon ile düzelme sağlanabilmektedir. Adale rahatlaması ve yumuşak doku ağrılarını gidermek için yüzeysel ısı örn. kızıl ötesi ışın, derin ısı örn. ultrason ve elektriksel ihtar örn. TENS, asap kökü ağrılarının ve baskısının eksiltilmesi için traksiyon usulleri kullanılır.

İlaç rehabilitasyonu: Boyun ağrılarında ağrı kesiciler, antienflamatuar ilaçlar, adale rahatlatıcı ilaçlar, uyku tertip edici ve antidepresan ilaçlar kullanılabilir.

Yumuşak doku veya boyun eklemlerine ya da epidural aralığa enjeksiyon uygulamaları da uygun olgularda yararlıdır.

Boyun ağrılarında özellikle akut yarıyıldaki boyun yaralanmalarında boyunluk verilebilir. Uzun süreli veya aralıksız kullanımda boyun adalelerinde zayıflama ve boyun hareketlerinde kısıtlılık büyüyebileceği için kısa süreli kullanım önerilmektedir.

Rehabilitasyon: Hangi rehabilitasyon uygulanırsa uygulansın, kalıcı bir iyileşme için hekim tarafından tertip edilen boyun egzersiz programı rehabilitasyonun temelini oluşturur. Egzersiz programı her hasta için ayrı tertip edilir. Postür düzenleyici egzersizler, boyun adalelerini germe egzersizleri ve boyun adalelerini kuvvetlendirici egzersizler uygulanır.

Gültekin Kaya/Türkiye

Kaynak: http://www.haberturk.com/haber.asp?id=63335&cat=220&dt=2008/03/26