Çocuğunuzun ruh sağlığı da önemli

Anne ve babalar çocuklarının fiziksel güvenliği kadar onların duygusal rahatlığından da mesul. Uzmanlara göre, sağlıklı bir sihrime yalnızca fiziksel sağlık olarak idrak edilmemeli, muhtelif sebeplere bağlı olarak …

Anne ve babalar çocuklarının fiziksel güvenliği kadar onların duygusal rahatlığından da mesul.

Uzmanlara göre, sağlıklı bir sihrime yalnızca fiziksel sağlık olarak idrak edilmemeli, muhtelif sebeplere bağlı olarak çocukta oluşan en küçük bir ruhsal balanssızlık ileride büyük bir mesele haline gelebilir.

Muhtelif kaynaklardan derlenen bilgilere göre, bir çocuğu geliştirmenin tek bir doğru yolu yok. Ana-babalık stilleri değişir fakat çocuğunuz için yapılması gerekenler aynıdır. Besleyici besinler, kumpaslı sağlık hakimiyetleri, aşı ve sporun yanısıra ebeveynler çocukları için güvenli bir ev ve çevre sağlamak zorunda. Çocuklardan yapabileceklerinden azının ya da aşırısının beklememesi gerektiğini belirten uzmanlar, ebeveynlere, ruhsal problemi olmadan çocuk yetiştirmek için şu önerilerde bulunuyorlar:

“- Çocuğunuzu duygularını ifade etmeye teşvik edin ve duygularına saygı gösterin.
– Çocuğunuza herkesin acı, fobi, hiddet ve evham yaşadığını anlatın. Bu duygularının kaynaklarını bilmeye çalışın.
– Çocuğunuzun hiddetini pozitif bir biçimde, şiddete müracaat etmeden göstermesine dayanak edin. Aranızdaki saygı ve güveni geliştirin.
– Uyuşamadığınızda dahi sesinizi yükseltmeyin.
– İrtibat kanallarını sarih tutun ve çocuğunuzu dinleyin.
– Çocuğunuzun kavrayabileceği kelimeler ve misaller kullanın.
– Onu sual sormaya teşvik edin.
– Rahatlık ve güven verin.
– Dürüst olun.
– Pozitiflikler üzerinde durun.
– Her mevzuda konuşmaya istekli olduğunuzu gösterin.
– Kendi problem çözme ve başetme maharetlerinize bakın.
– Onun için iyi bir misal olup olmadığınızı kendinize mesele.
– Şayet çocuğunuzun duygularından ve tavırlarından sıkıldıysanız ya da kendi yasaklanmalarınızı ya da hiddetinizi hakimiyet edemiyorsanız dayanak alın.
– Çocuğunuzun marifetlerine destek olun, hudutluluklarını kabul edin.
– Gayeleri başka birinin temennilerine göre değil çocuğunuzun marifetlerine ve alakalarına göre oluşturun.
– Çocuğunuzun zaferlerini kutlayın.
– Çocuğunuzun marifetlerini başka çocuklarınkilerle mukayese etmeyin, onu tek başına değerlendirin.
– Çocuğunuzla beraber olmak için kumpaslı olarak zaman ayırın.
– Çocuğunuzun bağımsızlığını destekleyin ve kendilik bedelini artırmasına dayanak edin.
– Hayatın iniş çıkışlarında çocuğunuzun yanında olun.
– Çocuğunuzun problemlerin üstesinden gelebileceğine ve yeni yaşantılarla başedebileceğine güvendiğinizi gösterin.
– Yapıcı, sarih ve meblağlı bir disiplin uygulayın ve çocuğunuz için hangi yolun daha tesirli olduğunu bilin.
– Pozitif tutumlarını onaylayın.
– Çocuğunuzun kusurlarından ders almasına dayanak edin.
– Ona hiçbir koşul koşmadan şartsız sevin.
– Özür dileme, işbirliği, sabır, affetme ve başkalarıyla ilgilenmenin ehemmiyetini öğretin”.

UYARI KALİTESİNDE BULGULAR
Muhtelif ihtarların, bir çocuğun ya da ergenin mümkün ruh sıhhati problemine işaret ediyor olabileceğine dikkat toplayan uzmanların üzerinde durdukları belirli başlı bulgular ise şöyle:
“- Duygularla alakalı eforluklar.
– Makul bir neden olmadan üzülme ve naçarlık dinleme ve bu duygulardan kurtulamama.
– Çoğu zaman yoğun hiddetli olma, ağlama ya da fazla tepkide bulunma.
– Bedelsizlik ya da kabahatlilik duyguları gösterme.
– Başka çocuklardan daha fazla kaygılı ya da endişeli olma.
– Bir vefatın ya da kaybın ardından çok uzamış bir yas yakalama.
– Fazla derecede fobili olma. Açıklanamayan fobiler dinleme ya da değişik çocuklardan daha fazla fobi dinleme.
– Fiziksel meselelerle ya da görünümle devamlı ilgilenme.
– Aklını hakimiyet edememekten ya da zekâsının başkaları tarafından hakimiyet edildiğinden korkma.
– Mektep vaziyetinde makûslaşma.
– Genellikle zevk aldığı şeylere alakasını kaybetme.
– Geçime ve yeme alışkanlıklarında açıklanamayan değişmeler gösterme.
– Dostlarından ya da ailesinden uzaklaşma ve hep yalnız kalmayı isteme.
– Çok fazla hayal kurma.
– Hayatı başedemeyecek kadar güç bulma ve intihardan söz etme.
– Açıklanamayan sesler dinleme.
– Kendini verememe, karar vermede zorlanma.
– Yerinde oturamama, dikkati toplayamama.
– Hasar görmekten, başkalarını incitmekten, “makûs” bir şey yapmaktan korkma.
– Gün içinde kerelerce yıkanma ve eşyaları arınma lüzumu dinleme ya da muhakkak tutumları yineleme.
– Çok süratli izleyen düşüncelerden kurtulamama.
– Yinelenen kabuslar görme.
– Mesele yaratan tutumlar
– İçki ya da ilaç kullanma.
– Çok ölçüde yeme ve sonra kusmaya çalışma, müshil ilaçlarını makûsa kullanma ya da kilo almaktan sakınmak için lavman kullanma.
– Uygun kiloda olmasına rağmen saplantılı bir biçimde spor yapmayı ya da perhiz uygulamayı sürdürme.
– Başkalarına ve eşyalarına sık sık hasar verme ya da kanunları ihlal etme.
– Hayatı riske sokacak hareketlerde bulunma”.

Uzmanlara göre, şayet çocuğunuz bu bulgulardan birini gösteriyorsa ya da bulgular ciddiyse, hemen bir dayanak arayın. Hekiminizle, mektepteki danışman-rehber hocayla ya da çocuğunuzun ruh sıhhati problemi olup olmadığını değerlendirebilecek bir ruh sıhhati uzmanıyla konuşun. Pek çok çocuğun ruh sıhhati problemleri vardır. Bu problemler asıldır, acı vericidir ve ciddi olabilir. Ruh sıhhati problemleri anlaşılabilir ve rehabilitasyon edilebilir.