Cerrahı çözümlere bir bakış

Saç transplantasyonu yaptırmayı düşünen bireylerin çoğu, bu tıp uzmanlığının faaliyet alanından ve saklı risklerinden haberdar değildir. Bazı hasta­lar bu prosedürün artta uyuyan bilimsel esası anlayabilir, …

Saç transplantasyonu yaptırmayı düşünen bireylerin çoğu, bu tıp uzmanlığının faaliyet alanından ve saklı risklerinden haberdar değildir. Bazı hasta­lar bu prosedürün artta uyuyan bilimsel esası anlayabilir, ama çok azı tam kozmetik prosedür­lerde lüzumlu olan had safhadaki estetik ve artis­tik marifetin ehemmiyetini anlamıştır. Ne Yazık Ki, bu prosedürleri uygulayan hekimlerin çoğu da hasta­ları kadar noksan bilgiye sahiptirler.

Göz akdikeni pazarlama ve yoğun baskı uygulayan satış teknikleri sanayiyi ele geçirmiş ve hastanın tamamen objektif ve anlamsal bir karar vermesini neredeyse olanaksız hale getirmiştir. Saç transplan­tasyonu, asılda olduğu gibi hastalara hizmet eden tıbbi bir uzmanlık olarak değil, harcayıcılara hizmet eden bir iş kolu olarak ele alınmaktadır.

Bu sahadaki pek çok hekimin yaptığı müstak­bel alıcısının kafasını karıştırmaktır; bu da has­talar saçlarını kaybettikleri için umutsuz gidişatta olduklarından hiç de güç değildir. Birleşik Devlet-ler’de öğrenilen deyimiyle saç-onarımının her çeşidini hakikatleştiren 200.000 hekim olmasına karşın, bunlardan yalnızca bir avuç kadarı bu pro­sedürleri tehlikesiz, hatasız ve modern kriterlere uygun olarak yapmaktadır.

“Bu sanayinin tarihinde geçen otuz küsur sene süresince, muhtelif saç onarım yöntemlerinden elde edilen neticelerin sunumları mevzusunda sarih davranılmamıştır,” diyor 1995 senesinde meslektaşı Dr. Robert M. Bernstein ile beraber, International Journal of Aesthetic and Restorative Surgery’de foliküler transplantasyonu tanıtan Dr. William R. Rassman. Foliküler transplantasyon tekniği, günü­müzde en tehlikesiz, en natürel görünen neticeleri veren ve galibiyetli bir saç transplantasyon meto­dudur. Rassman ve Bernstein yeni bir çığır açan teknikleriyle, tıbbi yayınlarda çıkan raporlarıyla ve tıbbi konferanslardaki sunumlarıyla bu sahanın ileri görüşlü ve vicdanlı şahısları olarak ortaya çık­mışlardır. “Sarih davranmama vaziyeti hala mevcut­tur. Bu surattan, hastaları direk olarak görmeye ve tahlile izin vermeyen kuşkulu tıbbi iddialara karşı kurnaz olun. Geçmişten gelen ilkel teknik­lerin bir an evvel vazgeçilmesini ümit ediyoruz.”

Harcayıcı korunucusu olarak, saç kaybı süreci­nin muhtelif düzeylerindeki insanlarla konuşuyorum. Bunlardan kimileri evvelden saç onarım ameli­yatı geçirmiş oluyor. Bu bireylerin çoğu elde ettikleri neticeden mutlu değil ve hatta bir çoğu, üşengeç ve vicdansız hekimler tarafından hala kullanılmakta olan zamanı geçmiş cerrahi prosedürler suratından deforme olduklarını seziyorlar bir hayliyi asıl­deri de deforme olmuş. Bizzat, flap, kafa teni .küçültme, lineer saç ekimi ve saç kaldırma gibi bar­barca yöntemlerin neden olduğu vahim deformasyonlar gördüm.

Bir Hayli hekim hala daha öncekinden kalma saç trans­plantasyon yöntemlerini kullanmakta ve hastayı natürel olmayan oyuncak bebek absürt benzeyen bir görüntüyle ve kafa tenini deforme eden yara izlerine vazgeçmektedirler.
Altta belirtilen yedi daha öncekinden kalma yönte­min size uygulanmasına izin vermeyin.

1. Doku parçası – Flap
Başın yan tarafından alınan bir cilt parçası flap, üzerindeki doku, saç telleri ve saç folikülleri ile bir­likte ön saç çizgisine kaydırılır. Bunu yaparken flap, kan dolaşımından ve kafa teninden tamamen ayrılmaması için yalnızca üç tarafından kesilir. Bu yöntem ciddi bir operasyondur ve sağlık kurumunda yapılması gerekir. Bir flap, iki buçuk santim eninde ve yak­laşık yedi- on sekiz santim boyundadır. Kelleşen bölgeye dikildiğinde saçlı kısmın dış yüzeyde olması için dibinden çevrilmesi gerekir. Çevrilme yerinde bir şişkinlik kalır ve yumru gibi görünür. Bu yöntemle alakalı değişik ciddi problemler şunlardır:
* Nekroz: kesilen parçanın, geride geniş çir­kin bir yara izi vazgeçerek, kısmen ya da tamamen can vermesi ihtimali çok fazladır.
* Saç basmakalıptakinin ters güzergahında uzar.
* Enfeksiyon.
* Donör bölgede saç kaybı ve büyük yara izi.
* Cilt alında bollaşır ve Frankeştayn ya da neandertal bir görüntü verecek biçimde kaşların üzerine sarkar.
* Yeni yaratılan ön saç çizgisinin artta saç yoktur.
* Kesilen parçanın makûs yerleştirilmesi.
* Parçanın dikimi sırasında yara izi oluşması.
* Kafa teninin tamlığının bozulması.

Özgür formlu flap ise, parçanın dört tarafının da kesilmesi ve donör bölgeden tamamen ayrılması ile elde edilir. Bu biçimde kelleşen bölgedeki yeni pozisyonunda, bayağı saç çıkış güzergahına göre yer­leştirilebilir. Ne flap ne de özgür formlu flap istikamet­temleri asla kullanılmamalıdır.

2. Çizgisel saç ekimi
Başın yanından ya da arttan 3-4 milimetrelik çizgisel bir donör saç şeridi alınır ve ufak par­çalara parçalanmaksızın olduğu gibi ya da büyük parçalara ufalanarak ekilir. Bu büyük parça, ufak deliklere yerleştirilemeyeceğinden, kelleşen bölge­de operasyonla büyük bir delik oluşturulur ve parça o deliğe yerleştirilir. Saç çizgisel bir istikamette uzar ve bu kozmetik olarak kabul edilemez bir görüntü verir.

3. Dairesel ya da kare saç ekimi
Bunlar, ilk zamanlarda uygulanan standart, çağdışı ve takma saç görüntüsü veren transplantasyonlar­dır. 3-5mm.lik her bir parça, bir matkap aletiyle ekilir; bu da takribî kurşunkalem silgisi ebatlarında bir tutam saç oluşturur. Bu parçalar dairesel de olsalar, kare de olsalar çok büyüktürler ve saçın kafada natürel olarak uzaması görüntüsüyle uzaktan yakın­dan bir alakaları yoktur. Parçalar büyük olduğu için ekildikleri yerdeki kan yeterli gelmez ve bu sebeple ekilen parçaların ortasında genellikle saç çıkmaz. Bu da, hastanın kafasında simit biçiminde bir görüntü oluşturur. Oyuncak bebek saçı – kellik ummanındaki saç adacıkları – görüntüsünden de bu geniş parçalar mesuldür. Bu yöntemde kafa teninde yara izleri kalması çok yaygındır. Bu parçaların yeni geliştirilen ufak versiyonları -evvel mini sonra mikro parçacıklar- dahi natürel bir görünüm vermekten uzaktır. Bu sebeple de saç transplantasyonu ancak foliküler birim kafa ten­sinde saçın natürel sihrime biçimi olan bir-dört adetlik saç kümesi denilen parçacıklarla yapılmalıdır.

4. Kafa tenini küçültme
Kelliğin küçültülmesi, galeoplasti ya da erkek tipi küçültme olarak da öğrenilen kafa teni küçültmeleri vahşicedir ve çirkin bir görüntü yaratmaktadır. Yerel anesteziyle hekimin bürosunda yapılan bu harekâtta, kafa teninin üst ya da tepe kısmındaki kel bölge sözcüğün bütün anlamıyla kesilerek alınır ve çevredeki saçlı ten her iki taraf da ortada birleşe­cek biçimde kenarlarından dikilir. Bazı hadiselerde, başınızın tepesinin ya da ardın kalçalarınız gibi görünmesine neden olan saklı bir yara izi kalır. Kafa teni küçültmeden kaynaklanan değişik problemler şunlardır:
* Saç kaybınızın natürel seyrinden daha süratli olacak biçimde çoğalması. Saç kaybı birkaç hafta ya da ay içinde olabilir ve saçlar ge­nellikle bir daha çıkmaz.
* Kafa, teninin incelmesi
* Saçın sihrime istikameti değiştirildiği için natürel olmayan bir görüntü.
* Enfeksiyon.
* Hemoraji ve hematoma kan bir araya gelmesi.
* Geri kayma: Saçlı kafa teninin gerilip dikilen bölümşanın gerginliğini kaybederek tamamen ya da kısmen geri kayması ve yara izi olan kel bölgeyi sarihte vazgeçmesi.
* Dikiş yeri tepkini: Tenin alt katman­larındaki dikişler ağrı ve şişmelere neden olabilir. Beden bu dikişleri yalanlayabilir ve bu da dikiş yerlerindeki kafa teninde delikler oluşmasına neden olur.
* Bazı hekimlerin ortaya sürebilecekleri iddi­aların aksine, kafa teni küçültme yöntemi, saçı transplantasyonlarda kullanılabilecek biçimde muhafaza etmez. Zira, kalıcı saç tepedeki geniş bölgeyi örtmek üzere esne­tilir. Bu da klasikte transplantasyonda donör olarak kullanılacak kalıcı saçın eksil­masına yol açar.

5. Saç kaldırma
Bu yöntem, kafa teni küçültme yönteminin daha radikal bir biçimidir ve kafa teninin kesilmesi veya gevşetilmesi harekâtı, kafa tenindeki ana damar­ların altındaki bir seviyeden yapılır. Bu kan da­marlarına hasar vermemek için asaplar kesilir ve
bağlanır. Bu kafanızın kalıcı olarak anlaşmış kal­masına neden olur. Değişik kafa teni küçültme yöntemlerinin aksine, bu ciddi bir operasyondur ve sağlık kurumunda genel anestezi ile yapümayı gerektirir. Kulakların çevresinde görülür yara izleri vazgeçer ve genellikle aşırıdan saç kaybına neden olur.

6. Kafa teni şişiricileri
Bunlar, kafa teni ve kafatası arasında yaratılan ceplere koyulan silikon balonlardır. Birkaç hafta içinde operasyon yerleri iyileştikten sonra bu balon­lar bir seri tuz solüsyonu enjeksiyonuyla usulca doldurulur. Kafa bayağı büyüklüğünün iki üç katına kadar şişirilir. Bu radikal yöntem, yalnızca hastanın kafa teninde derin yanıklar oluşturan travma hadiselerinde nasihat edilir.
Tam değişik kafa teni şişirme yöntemleri, travma hadiselerinde kullanılması dışında nasihat edilmez.

7. Genişleticinin kullanımı
Bazı hekimler, ekilecek saçın yerleşeceği çok ufak bir yarık açtıktan sonra, bu yarığa kamışa benzeyen
içi boş çelik bir iğne biçiminde bir genişletici koyar­lar. Genişleticiyi çıkardıktan sonra, genişlemiş olan yarığa küçük parçaları yerleştirirler. Bu yöntemin dezavantajları şunlardır:
* Bir Hayli hekim, genişleticiler kullanıldığında ekilen saçın hangi istikamete uzayacağını kont­rol edememektedir.
* Akdikeni bölgedeki doku genişletici yüzünü yaralanabilir.
* Akdikeni bölgedeki iğne delikleri genişleticiyi içine alabilmesi için saçtan daha geniş ol­mak zorundadır. Bu da saçın yoğunluğu­nun az olmasına neden olur.

“Parçalar küçüldükçe, bazı hekimler bu alıngan parçaları kafa tenindeki akdikeni bölgede bulunan ufak deliklere ve mikro yarıklara yerleştirmekte çok büyük eforluk yaşıyorlar,” diye açıklıyor Dr. VVilliam Rassman. “Bazı hekimler genişleticiler kullanmaya başladı. Hekim veya teknisyenlerin parçaları yerleştirme esnasında deliklerin yerini bulabilmeleri için, bu çelik iğneler, genellikle bir tazyikle yerleştirilir. Ama zamanla bir hayli hekim bu genişleticilerin lüzumlu olmadığını, parçaların onlar olmadan da deliklere yerleştirilebileceğini öğrenmislerdir. Lüzumlu olan şey bilmeye çalışmak, ama bazı hekimler bilmemeyi seçiyorlar.”

Dr. Rassman, hastaları bu alıngan transplantas­yon yöntemi mevzusunda pek maharetli olmayan dok­torlara karşı uyarmaktadır. “Şayet bir hekim bu yöntemi alıngan bir biçimde yapamaz ve hastaya saç transplantasyonunun ancak genişleticilerle müm­kün olduğunu söylerse, bu bir ressamın alıcılar­ine Mona Lisa’nın ancak ev boyama fırçalanyla yapılabileceğini söylemesine eş.”

“Öyle görünüyor ki, bu mevzuda çok az bir tecrübe ve eğitimle dahi kendini saç transplantı uzmanı olarak bülten eden herkes, kırılgan ve naif olan milleti ikna edebilmektedir,” diyerek ihtarda bulunuyor Dr. Rassman, Beynelmilel Saç Resto­rasyonu Topluluğu’nun resmi yayını olan Hair Transplant Forum Internationaı’in 1994 Temmuz sayısında. “Büyük parçalarla standart sayıda saç transplantı yapmaktan, çok ufak parçalarla çok fazla sayıda saç transplantı yapmaya geçiş, bir hayli pratisyenin farkında olmadığı derecede karışık ve güçtür.”

Bu bölümnam emeli, hastayı bu sanayinin riskli mayın tarlasından güvenle geçirmektir. Bu vicdansız hekimlerin, tıp asistanlarının ve satıcıların “satışı reelleştirmek” ismine her şeyi söyleyebileceğini ve yapabileceğini usunuzdan çı­karmayın.
Bu bölümdeki cerrahi tekniklerle alakalı olarak verilen bilgi, en aktüel ve modern bilgidir.

Bu yöntemler deformasyona, yara izine, takma saç ya da yama görüntüsüne yol açmayan en natürel görüntüyü sağlarlar. Bu bölüm, tamamen kaideler­dan uzak olan bu sanayinin sesi ve vicdanı olan iki hekimin çalışmalarını anlatmaktadır. Dr. Bern-stein ve Dr. Rassman’m yeni bir çığır açan foliküler transplant adlı tekniklerini araştırdım ve sayısız hekimle görüştüm. Dr. O’Tar Norwood’un senelerce evvel erkek tipi kelliği ölçmek için standartları oluş­turan Nonvood Olçeği’ni ortaya koyan şahıs Hair Transplant Forum International’in 1997 Mayıs sayı­sında yazdığı gibi, Bernstein ve Rassman’ın metodu “zamanı gelmiş bir fikirdi.”

Dikkatli bir araştırma ve bu kitapta teknik-lerdeki üerlemeler hakkında verilen bilgiler saye­sinde saç transplantasyonu fark edilemez ve natürel görünümlü olacaktır.

Saç transplantasyonu tek başına ya da ilaç, perhiz veya nebatsal terapilerle beraber uygulandığında, ömür süresince sıhhatli, çekici saçlara sahip olmanız veya saçlarınızı geri kazanmanız muhtemel olabilir.