Bitlenme – pedikülozis

Saç Biti Nedir? Saç bitleri insan saçında yaşayan ve üreyen çok minik , kanatsız, günde 2-8 defa kan emerek beslenen gri böceklerdir. Sirke denilen yumurtaları görmek …

Saç Biti Nedir?
Saç bitleri insan saçında yaşayan ve üreyen çok minik , kanatsız, günde 2-8 defa kan emerek beslenen gri böceklerdir. Sirke denilen yumurtaları görmek bitin kendisini görmekten daha basittir ve genellikle enseye yakın, kulakların artta ve başın artta saç tellerine tutunmuş halde bulunurlar. Sirkeler leke veya kepek gibi yıkanarak arınılamazlar. Evvel tesirli bir ürün ile öldürülmeli, sonra bu emel için yapılmış ürünnam kolisinden çıkacak olan özel bir tarak ile saçtan arınılmalıdır.

Saç biti insan bedeni dışında sadece 48 saat yaşayabilir ve evcil hayvanlar üzerinde yaşayamaz. Sirkeler ise insan bedeni dışında kumaş ve battaniye üzerinde 10-15 gün canlı kalabilirler.

Nasıl Bulaşır?
Bitlenmenin yaygın olarak düşünüldüğü gibi pislikle bir alakası yoktur; hakikatinde bit pak, sıhhatli saçı, lekeli saça seçim eder. Erişkin ya da çocuk, herkes bitlenebilir. En yaygın bulgusu, başın ve ensenin şiddetle kaşınmasıdır. Saç biti son derece bulaşıcıdır. Tarak, fırça, eşarp, yastık, şapka ve tüylü oyuncaklar gibi paylaşılan şahsi eşyalar ile dağılırlar. Yinelenen salgın tehlikesini eksiltmek için bu eşyaları paylaşmaktan sakınılmalıdır.

Bitlendiğimizi Nasıl Anlarız?
Bitlenmeyi gösteren ilk ipucu sık sık kafa teninin kaşınmasıdır. Biti tespit etmek ve dağılmasını yasaklamak emeliyle, ensenin arka kısmındaki ve kulak arttaki saçlar dikkatle araştırılmalıdır. Bitler ışıktan kaçtıkları için, sadece saç kılına yapışmış minik beyazımsı, oval yumurtaları sirkeleri göreöğrenirsiniz.

İdeal Bir Bitlenme Rehabilitasyonu Nasıl Olmalıdır?
Tek uygulama ile kısa müddette tesir göstermeli.
Hoş kokulu, saçları gezdirmeyen, taramayı güçleştirmeyen, çevreye bulaşmayan, boyalı ve permalı saçlarda problem yaratmayan özelliklere sahip olmalı.
Kalıcı tesiriyle bitlerin saça tekerrür yerleşmesini yasaklamalı.
Yalnızca bitleri değil,sirkeleri de yok etmeli.
Kullanıcı tarafından iyi tolere edilmeli, yan tesirleri olmamalı.
Kullanıcıya toksik tesiri olmamalı
Bugüne kadar pek çok yolu kullanarak insanoğlu bitle gayret etmeye çalışmıştır. Makûs kokulu gaz ve kimi zehirli maddeler kapsayan ilaçlar bunlardan kimileridir. Daha çok çocuklarda tesadüfüldüğü için rehabilitasyonun çocuklar için tehlikesiz, yüksek oranda tesirli, yalnızca bitleri değil yumurtalarını da öldüren bir bit ilacı ile yapılması gerekir.

Oysa günümüzde artık bu alanda kullanılan madde ve ilaçlarda büyük büyümeler kaydolunmuş, hatta gözetici tesirli permetrin faktör maddesi kapsayan ilaçlar geliştirilmiştir. Saç biti rehabilitasyonunun bitleri olduğu kadar yumurtaları da öldürmesi ve tekerrür bulaşmayı önlemesi gerekir. Piyasada birkaç bit öldürücü ilaç vardır ve farklı biçimlerde bulunmaktadır; şampuan, saç kremi gibi. Fakat bunların hepsi bit rehabilitasyonunda istenen tesiri göstermez!!!

Bitlenme rehabilitasyonunda kullanılan muhtelif maddeler şunlardır:
Gamma Benzen Hekzaklorid

Böceğin asap sistemini felç ederek tesir gösterir. Ülkemizde menedilmiştir.

Benzil Benzoat

Ten ve mukozayı tahriş ettiği için bit rehabilitasyonunda pek seçim edilmez.

Fenotrin Sumitrin

Işıkta stabilitesini gözetemez. Uygulamadan sonra güneş ışığı altında aktifliğini yitirir. Bu sebeple kalıcı tesiri yoktur.

Piretroidler 1. Nesil
Krizantem çiçeğinin böcek öldürücü tesiri Farslar zamanında fark edilmiştir. Daha Önceki Yugoslavya toprakları üzerinde olan Dalmaçya’daki bir ulus öyküsüne göre, yaşlı bir kadın beyaz papatyalara benzeyen bir çiçeği toplar. Çiçek solduğunda bir köşeye atar, daha sonra dönüp baktığında solmuş çiçeklerin etrafında ölü böcekleri fark eder ve krizantem ailesinden olan bu çiçek çeşidinin böcekler üzerinde öldürücü tesiri bu biçimde fark edilir. 1800′lü senelerden başlayarak kuru çiçekler böcek öldürücü olarak Amerika Birleşik Devletleri’ye ihraç edilir. 1900′lü senelerde piretroid olarak adlandırılan bu madde bit rehabilitasyonunda kullanılmıştır, ancak ışıkta bozulması mesele oluşturmuştur.

Permetrin 2. Nesil 1973′de ışığa dayanıklı piretroid olan permetrin İngiltere’de geliştirilmiştir. Permetrin aynı zamanda bit rehabilitasyonunda en az iki haftadan altı haftaya kadar gözetici tesire de sahiptir. Günümüzde permetrin gözetici özelliği, kullanım basitliği, yan tesirlerinin az olması ve emin olması sebebiyle en çok seçim edilen ilaçlardandır.