Yaz Aksilikleri İçin İlkyardım
Yaz mevsiminde, hiç umulmadık vaziyetlerde bayılma, burkulma-kırılma, boğulma riski, yanıklar ve arı sokması gibi hadiselerle karşılaşmak muhtemel. Bu cins vakalarda ilk takviye kaidelerine uyularak yapılacak …
Yaz mevsiminde, hiç umulmadık vaziyetlerde bayılma, burkulma-kırılma, boğulma riski, yanıklar ve arı sokması gibi hadiselerle karşılaşmak muhtemel. Bu cins vakalarda ilk takviye kaidelerine uyularak yapılacak bir müdahale hayat kurtarıcı olabileceği gibi bilgisizce yapılacak işler, hastayı veya kazaya uğrayanı daha makûs gidişata düşürebiliyor.
Bayılmalar: Acıbadem Bakırköy Sağlık Kurumu Acil Tıp Uzmanı Dr. Serpil Yaylacı, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, bayılan veya kendini kaybeden birine su içirmeye çalışmanın yanlışlığına temas ederek, “Soluk borusuna su kaçmasına ve hastanın vefatına yol açabilirsiniz. Epilepsi hastasının ellerinde, kollarında kasılmalar izlenir ve ağzından köpükler sızar. Nöbeti durdurmaya çalışmayın, hastanın başını gözeterek hakimiyetsizce yere çarpmasını önleyin. Nöbetlerin neredeyse hepsi kendiliğinden durur. Hastanın ağzına bir şeyler sokmaya çalışmayın, zira soluk borusuna kaçabilir. Parmağınızı ısırıp koparabilir. Ağzında köpükler veya kusmuk varsa, soluk borusuna kaçmasın diye şahsı yan çevirmek yeterli” dedi.
Boğulma Riski: Boğulduğu düşünülen bireye, ilk takviye öğrenmeyenlerin takviye etmeye çalışmaması gerektiğini kaydolan Dr. Yaylacı, “Kime yapay solunum, kime kalp masajı yapılacağının öğrenilmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Çok iyi bir yüzücü de denizde kalp krizi veya felç geçirdiği için veya dalarken, atlarken boynu yaralandığı için boğulma riski yaşayabilir. Tüm hastalara boynu yaralanmış gibi dikkatli davranmak gerekiyor. Boğulan bir şahsı ters çevirmek, kollarından gelişigüzel yakalayıp yere yatırmak, ters döndürerek ağzından su çıkarmaya çalışmak o bireye hasar vermekten başka bir işe afacan” diye konuştu.
Yanıklar: Dr. Serpil Yaylacı, yanık oluştuysa, ısısı artan tenin, musluğun soğuk tarafı açılarak yanma hissi geçene kadar suyun altında yakalanması gerektiğini belirterek, “Yanmış cilde dolaysız buz sürmeyin. Yanığı musluktan akan suya yakaladıktan sonra üzerine pak bir bez kapatın ve hekime müracaat etin. Yanığın üzerine yoğurt, salça, diş macunu veya rastgele bir krem sürmeyin. Yabancı maddeler, hekimin yanığın derinliğini kavramasını maniler. Enfeksiyon riskini çoğaldırır ve zati sızılı olan yara bakımını güçleştirir” diye uyardı.
Burkulma-Kırılmalar: Bu gibi bir gidişatta alınacak ilk ve en kolay önlemin, yaralanan bölgeyi hareketsiz kılmaktan geçtiğini söyleyen Dr. Yaylacı, “Bunu yapmak için de karton, mukavva, gazete, güneşlik, üçgen bant kullanılabilir. Şayet ön kolda bir kırık varsa, kolu bir eşarp veya kravatla boyna asıp, yanına iki güneşlik veya karton konularak hareket etmesi önlenmiş olur. Şayet bedende sarih bir kırık varsa ve kemik dışarı çıkmışsa içeri itilmemesi, hareketsiz kalacak biçimde değişmezlenmesi gerekiyor. Burkulmalarda ise ayak bileğinin üzerine basılmaması ve buz uygulanması ehemmiyet taşıyor. Buzu bir beze veya havluya sararak uygulamak daha doğru. Burkulan eklemi yukarda yakalamak, sarkıtmamak şişmeleri önler” dedi.
Arı Sokması: Acil Tıp Uzmanı Dr. Serpil Yaylacı, arı sokmasına bağlı olarak ender de olsa hastanın tansiyonunun düştüğünü, yığılıp kaldığını, dudağında ve suratında şişlikler, kızarıklar oluşabildiğini ifade ederek, “Hasta süratli ve zahmetli soluk alıp verir. Temel hayat dayanağını başlatıp yapay solunum, gerekiyorsa kalp masajı yapmak ve hastayı süratle sağlık kurumuna götürmek gerekir” diye konuştu.
Böcek Sokmaları: Yılan, akrep ve böcek sokması halinde bölgenin emilmemesi ve bıçakla kesilip kanatılmaması gerektiğini vurgulayan Dr. Yaylacı, “Zehirli bölgeye bir şey sürmeyin. Pak bir bezle üzerini kapatıp hemen hekime müracaat etin. Sokulan bölgede kızarma, şişme ve yanma olabilir. Genel gidişat makûslaşırsa hastayı hekime götürün” dedi.