Şişmanlığın 8 gizli nedeni

İşte kiloluluğa yol açan etkenler… Bugüne kadar hesap kolaydı: Çok fazla yemek ve az hareket etmek kocaman bir göbek demekti. Ancak bu bilgiyi minicik çocukların dahi …

İşte kiloluluğa yol açan etkenler…

Bugüne kadar hesap kolaydı: Çok fazla yemek ve az hareket etmek kocaman bir göbek demekti. Ancak bu bilgiyi minicik çocukların dahi öğrenmesine karşın değişen bir şey olmadı. Dünyada genel olarak baktığımızda obezite eksilmiyor tersini çoğalıyor.

Ancak endokrinoloji uzmanları kiloluluğa neden olan yeni etkenler de keşfettiler. Bilimadamları ‘elbette ki insanların yakabileceğinden daha fazla kalori edinmesi her zamanki gibi en büyük problemimiz’ diyor ancak işin içinde başka etmenlerin de olduğunu belirtiyorlar. İşte kiloluluğa neden olan saklı düşmanlar:

1. UYKU PROBLEMLERİ
Yapılan araştırmalar, günde 12 saatten az yatan mektep çağı çocuklarının, 12 saat ve daha çok yatanlara göre 3.5 kat daha fazla obezite tehlikesine sahip olduklarını ortaya koyuyor. İşin en acayibi anne-babanın obez olması, hareketsizlik, uzun saatler TV izlemek gibi etmenlerin hiçbir bu çocuklarda uyku kadar tesirli olmuyor! Bilimadamları bunu uyku sırasında leptin hormonunun seviyesinin düşmesine bağlıyor.

Zira leptin bedende metabolizmanın süratlenmesine destekçi oluyor ve açlık hissini önlüyor. Bu süreç erişkinlerde de aynı biçimde işlediği için gece uykusuna özellikle dikkat faktörüz gerekiyor. Uyku evvelinde yapacağınız ılık bir duş ve meşrubatınız bir kadeh sıcak süt sizi daha da gevşetecek. Şayet kronik bir uyku probleminiz varsa kesinlikle bir hekime danışmalısınız.

2. GENETİK SERVET
Gen araştırmaları şimdilerde kilolulukla alakalı araştırmaların en ehemmiyetli ayağını oluşturuyor. Zira açlığın mesulünün bazı genler olduğu düşünülüyor. Tek yumurta ikizleriyle yapılan araştırmalar gösteriyor ki beden ağırlığının yüzde 70′ine kadar olan kısmını genlerimize yalnızca yüzde 30′luk bir kısmını ise etraf etmenlerine borçluyuz. Bilimadamları kiloluluğa yol açan gen sayısının 30-100 arasında olduğunu söylüyor.

Hepsinin tek başına çok minik bir tesirleri var. Ancak bir araya geldiklerinde tartının ibresini fırlatıveriyorlar. Buna göre iştahı artıran genler, bedene elma veya armut formunu veren genler, metabolizmayı idareyen genler tanımlanmış gidişatta. Yuvarlak genlere sahip olanların ne yazık ki yediklerine çok dikkat etmesi gerekiyor. Her şeyden evvel özellikle hayatın emin yarıyıllarında özellikle dikkat faktörüz gerekiyor. Misalin gebelik döneminde veya menopoza girerken. Hekimler gelecekte bu gen gidişatını dengeleyecek ilaçların çıkacağını söylüyor. Ama o zamana dek yapılacak şey beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek.

3. İLAÇLARIN TESİRİ
Pek çok kadın bazı doğum hakimiyet ilaçlarının yarattığı kilo problemlerinden haberdar. Hakikatinde yalnızca doğum hakimiyet ilaçları değil genel olarak pek çok ilaç fazla kiloya neden olabiliyor. O surattan hastasına ilaç yazan bir hekimin bu mevzuda alıngan davranması gerekiyor. Misalin bazı bunalım ilaçları 3-4 kiloya kadar çoğalışa neden olabiliyor. Tansiyon için kullanılan kimi ilaçlarsa ekstra 2 kilo anlamına gelebiliyor. Diyabet ilaçlarının 3-4, insülin enjektörlerinin ise uzun vadede 10-15 kiloya kadar çoğalışa neden olduğu öğreniliyor.

Bu surattan özellikle diyabet problemi olanların erkenden spor yapmaya başlamaları rehabilitasyon sırasında gelebilecek kilolara karşı koymaları açısından ehemmiyetli. Şayet ilaç kullanımında kilo alma gibi bir evhamınız varsa bunu kesinlikle hekiminizle paylaşmalısınız. Belki de daha ince bir seçeneğiniz olabilir.

4. KLİMALAR
Üşüdüğümüzde veya terlediğimizde bedenimiz ısıyı ayarlamak zorunda kalır ve bunun içinde enerjiye gereksinimi olur. Klimalar ise işte bu görevi üstlenirler. Hayvanlar üzerinde yapılan bir deneyde sıcakta veya soğukta kilo verdikleri gözlemlenmiş. Gün süresince sabit olarak ısıtılan veya klimayla soğutan mekanlarda yaşıyoruz. Bu ısı vasati 26 derece etrafında. Ve bütün de bu ısıda ekstra hiçbir şey yakmak muhtemel değil. Bu surattan bedeninize rahat vermeyin ve onu zaman zaman ısı metamorfozlarına maruz vazgeçin. Mesela saunaya girin ardından buz gibi havuzda suratın. Hatta bazı geceler pencereler sarih olarak yatmaktan korkmayın. Bu sizin bağışıklık sisteminizi de harekete geçirecek emin olun.

5. EVLENMEK
Yalnızca şahsi deneyimler değil bilimsel araştırmalar da konutluluğun yemek alışkanlıklarını hem kadın hem de erkek açısından şuursuzca değiştirdiğini ortaya koyuyor. İngiltere Newcastle Üniversitesi bilimadamları, yaptıkları çalışmalarda evlendikten sonra erkeklerin daha sağlıklı beslendiklerini, kadınlarınsa yemelerine çok fazla dikkat etmeyip kilo aldıklarını ortaya çıkarmış. Uzmanlar bunun nedenini kadınların daha fazla et ve büyük porsiyonlarda yemek yemesine, konutlulukla alakalı strese daha yatkın olmalarına ve genel olarak sağlıksız beslenmelerine bağlıyor.

Peki bu mevzuda ne yapılabilir? Bilimadamları mizahlı bir yanıt veriyor ya bekar kalacaksınız ya da daha önceki sabit beslenme alışkanlığınızı devam ettireceksiniz.

6. NİKOTİN
Her geçen gün daha çok insanın sigaradan bırakması sağlık açısından çok hoş bir şey. Ancak bunun tesirlerini yalnızca ciğerlerde ve tende değil ne yazık ki tartıda da görüyorsunuz. Amerika’daki Michigan Üniversitesi bilimadamları sigarayı vazgeçtikten sonra sanıldığından da çok kilo alındığına dikkat sürüklüyor. Diyelim sigara içerken 2-6 kilo aşırınız varsa sigarayı vazgeçtikten sonra bu aşırılık rahatlıkla 7-8 kiloyu bulabiliyor. Zira nikotin iştahı kesiyor ve metabolizma çalışmasını süratlendiriyor. Ancak kilo dahi alsanız yeniden de değer zira sıhhate nikotinden daha fazla hasar veren bir şey yok.

Uzmanlar sigarayı vazgeçenlerin özellikle ilk 6 ay çok dikkat etmeleri gerektiğini söylüyor. Kilo alımını önlemek, kilo almaktan daha kolay. Ehemmiyetli olan bunun şuuruna içtiğiniz son sigarada varmak ve buna göre bir bilanço yapmak. Başka Bir Deyişle daha az yemek ve daha çok spor yapmak.

7. YAŞ
Araştırmalar, insanoğlunun 20 yaşının ortasına kadar her ay 300 gram aldığını gösteriyor. ihtiyarladıkça da adale grubundan kaybediyoruz. Ancak bu adale grubu ehemmiyetli zira tek başlarına dahi kalori yakmak için onlara lüzumumuz var. 25-30 yaşlarında kilo daha da çok artıyor. Bu 40 yaşına kadar böyle gidiyor. Menopoz döneminde östrojen eksildiği için ekstra kilolar alınıyor. Bu surattan ihtiyarladıkça adale egzersizlerini umursamalısınız. Ayrıca protein tüketimini de artırmalısınız. Zira adale eforunu artırmak için proteine lüzumunuz var.

8. STRES
Tam bir gün çevrede koşuşturursak hakikatinde kilo vermemiz gerek değil mi? Ancak Amerika’daki Chicago üniversitesi’nde yapılan bir araştırma bunun aksini gösteriyor. Özellikle kadınlar stres zamanlarında gereksinimsiz bir biçimde kilo alıyorlar. Üstelik stres etkenleri ne kadar çoğalırsa o kadar çok kilo alıyorlar. Zira stres sırasında kortizol denilen bir madde salgılıyoruz. Bu da yağ hücrelerini harekete geçiriyor ve enerjinin görevini yapmasını yasaklıyor.

Bu stres yükü haftalar boyu sürerse o zaman beden, yağ ambarı rezervini artırıyor. Bu surattan kendinize zaman zaman kesinlikle özel süre ayırın. Stresinizin üstesinden gelebilmek için birileriyle konuşmak ya da düşüncelerinizi yazıya dökmek de iyi gelebilir. Boston Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmanın neticelerine göre gerilimden en kolay kurtulmanın yolu onun üzerine gitmek.

Kaynak: http://www.haberturk.com/haber.asp?id=52976&cat=220&dt=2008/01/26