Sigaranın Tarihçesi
Senelere göre sigara yapımı ve insanların sigara kullanım sürecindeki büyümeler.
Sigaranın, Avrupalı kâşiflerin Kuzey Amerika’ya gidip, oranın yerli ulusuyla barış çubuğu tüttürmesine kadar uzanan çok daha önceki bir tarihçesi var. İşte tütünün kronolojik tarihçesi:
19. Asırdan Evvel Tütün Kullanımı
1492’den evvel: Amerika kıtasının yerlileri rehabilitasyon ve dini emellerle tütün yapımı yapıyorlardı.1492: Kristof Kolomb Amerika’yı keşfetti. Avrupa’ya döndüğünde yanında bu kıtada daha evvel hiç görülmemiş olan tütün tohumları ve yaprakları vardı. Kolomb’un tayfasından Rodrigo Jerez tütün içerken görüldü ve iblis tarafından ele geçirildiği iddia edilerek mapus cezasına çarptırıldı.1535: Montreal Adasına erişen Jacques Cartier oradaki yerli milletin kendisine tütün sunmasından sonra günlüğüne “bedenlerini, ağızları ve burunları sanki birer bacaymışlar gibi tütene kadar, dumanla dolduruyorlar”, “biz de onları taklit ettik, ancak duman biber gibi acıydı ve ağzımızı yaktı” diye yazmıştı.1556: Fransa ilk kez tütünle tanıştı ve Jean Nicot kısa zamanda tütün içmeyi popüler hale getirdi 19. Asır bilim adamları ‘nikotin’ olarak tanınan kimyevi maddeye onun ismini verdiler. 1565 senesine gelindiğinde, tüm Avrupa’ya dağılan tütün alışkanlığı, ünlü İngiliz asilzadeyi ve şairi Sir Walter Raleigh’nin tütün içmeye başlamasıyla, İngiltere’ye de girdi.1610: Japonya’da tütün yapımı ve içimi menedildi.1612: Amerika’da Virginia’da ilk kez ticari tütün ekimi yapıldı ve zafere erişti. Amerikalı tütün ekicisi John Rolfe daha sonra ünlü Kızılderili kızı Pocahontas’la evlendi. On sene içinde, tütün Virginia eyaletinin en ehemmiyetli ihraç maddesi haline geldi. Tütün ekimi için köle iş eforu kullanılmaya başlandı.1618: Virginia 20.000 libre tütün üretti.1622: Virginia, bir Kızılderili hamlesinde kolonisinin üçte birini kaybetmesine karşın 60.000 libre tütün üretti.1627: Virginia, 500.000 libre tütün üretti.1629: Virginia tütün yapımını üç katına çıkararak 1.500.000 libre tütün üretti.1634: Maryland heyetti. Maryland’de de tütün imaline başlandı. Rus Çarı tütün içimini tüm Rusya’da menetti. Tütün içerken tutulanların ceza olarak burnu kesiliyor, kabahatin tekerrürü halinde vefata mahkûm ediliyorlardı.1660: Tütün üreticisi olan Virginia ve Marland kolonilerinde kölelik başladı. Rakamları eksilen beyaz uşaklar yerini kölelere vazgeçti. Köle maliyetleri tütün maliyetlerine göre tanımlanmaya başlandı.1676: New France Kolonisinde caddede tütün içmek ve tütün taşımak menedildi. Bir zaman için, perakende satışta menedildi ancak milletin kendileri için tütün yetiştirmeye başlamasıyla, Kanada’nın tütün sanayisi düşüş gösterdi.1732: Virginia’nın en zengin tütün üreticisi Robert King can verdi. Can Verdiğinde 300.000 dönüm arazisi ve 700 kölesi vardı.1739: Fransa, Kanada’dan tütün ithal etmeye başladı.1761: İngiliz Hekim John Hill, ‘Cautions Against the Immodetrate Use of Snuff’Fazla Enfiye Kullanımına Dikkat adlı ve tarihte öğrenilen ilk tütün-kanser araştırması olan raporunu yayınladı.1775: Virginia ve Maryland’in tütün yapımı 100 milyon libreye erişti.
19. Asır
1800: Amerika Birleşik Devletleri’nin köle popülasyonunun yarısından aşırısı Virginia ve Maryland’deydi. Bu iki eyaletteki toplam zenci köle rakamı 395.000 idi.1800’lerin başı: Puro tüketimi, enfiye tüketimiyle rekabet etmeye başladı. Tütün çiğneme ve pipo kullanımı ortaya çıktı.1854: 1856 senesinde sona eren Kırım Savaşı başladı. İngiliz ve Fransız askerleri Türk tütünüyle tanışıp, onu Avrupa’ya götürdüler.1878: Kanada’nın Ontorio bölgesinin rahibi Albert Sims “The Sin of Tobacco Smoking and Chewing Together With an Effective Cure for These Habbits” Tütün İçme ve Çiğneme Günahı ve Bu Alışkanlıkları Vazgeçmek İçin Tesirli Rehabilitasyon adlı kitabını yayınladı.1881: Amerika Birleşik Devletleri’de, John Bonsack ilk sigara yapan aygıtın tescilini aldı. Böylece Amerika Birleşik Devletleri, günde 120.000 sigara üretmeye başladı. Bir makine 48 şahsın yaptığı işi yapıyordu. İmal maliyeti düştü ve tehlikesiz kibritin de buluşuyla, sigara tüketimi bir anda patladı.1889: Saint John Sağlık Kurumu sigaranın hasarlarını ve gırtlak kanserine neden olduğunu anlatan bir kitap yayınladı.1891: Kanada’nın British Colombia eyaletinde, 15 yaşından ufakların tütün içmesi menedildi.1895: Sadece Kanada’da 66 milyon adet sigara satıldı.
20. Asır
1903: Kanada, İngiltere ve Amerika’da sigaranın hasarları ciddi bir biçimde ele alınmaya başlandı, Kanada’da sigaranın menedilmesi için meclise kanun tasarısı verildi.1914: Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla, sigarayı menetme hareketi sekteye uğradı hatta tüm dünyada, cephedeki askerlere tütün gönderme kampanyaları başladı.1920’ler: Tüm dünyada sigara kullanımı hat aşamaya erişti, bir senede harcanan sigara rakamı milyarları buldu.1930: Almanya’nın Köln Üniversitesi bilim adamları sigara ve kanser arasındaki ilişkiyi istatistiksel olarak ortaya çıkardı.1934: İlk mentollü sigara üretildi.1938: John Hopkins Üniversitesi hekimlerinden Raymond Pearl sigara içenlerin, sigara içmeyenlere oranla daha genç yaşta can verdiklerini belirtti.1939: Almanya Polonya’yı işgal etti ve İkinci Dünya Savaşı başladı. Cephedeki askerlere sigara taşınmaya başlandı. Bu sırada Alman bilim adamları sigara ve kanser arasındaki ilişkiyi daha derinlemesine araştıran yeni bir istatistiksel rapor yayınladı.1943: Dünya erişkin popülasyonunun takribî %60-%80’nin sigara içiyordu.1944: Amerikan Kanser Derneği, sigaranın sıhhate hasarlı olabileceğini belirtti. Akciğer kanseri ve sigara arasındaki ilişkinin henüz netlik kazanmadığını ama gene de dikkatli olunması gerektiği hakkında ulusu uyardı.1947: Kanadalı Hekim Norman Delarue akciğer kanseri hastalarının %90’ının sigara tiryakisi olduğunu gösteren bir araştırma yayınladı.