Mısır Püskülü (Zea Mays)

Buğdaygiller familyasındandır. Anayurdu Güney Amerika olan mısır, Amerika Kıtası’nın bulgusundan sonra denizciler tarafından Avrupa’ya getirilmiştir. Oradan da, Afrika anakarasından, Mısır üzerinden ülkemize getirildiğinden, dilimizde bu …

Buğdaygiller familyasındandır. Anayurdu Güney Amerika olan mısır, Amerika Kıtası’nın bulgusundan sonra denizciler tarafından Avrupa’ya getirilmiştir. Oradan da, Afrika anakarasından, Mısır üzerinden ülkemize getirildiğinden, dilimizde bu nebata mısır ismi verildiği sanılmaktadır. 2 m’ye kadar boylanabilen, biryıllık dayanıklı hububat ve kültür nebatıdır.

Mısırın kökleri toprakta derine kadar iner, kalın ve bol saçaklıdır. 4 cm. çapa erişebilen dik gövdesi boğumludur. Bu boğumlar arasında gövdenin içi boş olur. Gövde üzerinde almaşık dizili uzun yaprakları şerit şeklinde, paralel damarlı ve uçları sivridir. Aynı nebat üzerinde ayrı kesimlerde yer alan dişi ve erkek çiçeklerden erkek olanları, gövdenin ucunda başaklar; dişi olanları, yaprak koltuklarında koçanlar halinde görülür.

Dişi çiçeklerin olgunlaşmasıyla alana gelen mısır tohumları, tek ve kalın bir sap olan koçan üzerinde düzgün sıralar halinde dizilmiş kocaman taneler biçiminde olur. Mevzumuzla alakalı olan kısımları, dişi çiçeklerin olgunlaşıp tane şekline gelmeden evvel koçanın ucunda 10-30 cm. uzunlukta oluşturdukları ve ismine mısır püskülü denilen ipliksi uzantıları stigma’larıdır. Bol güneşli sulak alanları seven mısır nebatı, ülkemizin su bulunan hemen hemen her yerinde kültür nebatı olarak yetiştirilirken çok büyüyüp fazla yer kapladığından tohumlarının toprağa seyrek olarak ekilmesine dikkat edilir.

6000 sene kadar evvel Güney Amerika’daki And Dağları bölgesi yerlileri tarafından yetiştirildiği ve harcandığı tespit etilen mısır nebatının taneleri, yüksek oranda nişasta ile doymamış yağ asitleri, A vitamini ve sterolleri kapsar. Bu surattan mısır taneleri hem insanlar hem de hayvanlar için kıymetli bir gıda kaynağıdır. İlaç olarak kullanılan mısır püskülünün kapsadığı maddeler ise şunlardır: Glikoz ve maltoz gibi şekerler, steroller, reçine, potasyum tuzları ve uçucu yağ.

Sarih esmer ya da kırmızımsı renkli hafif ve özel kokusu bulunan mısır püskülünün tıbbi tesirleri ve bunlardan faydalanma usulleri şöyle özetlenebilir:
1. Uysallaştırıcıdır.
2. Vücudu kuvvetlendirici toniktir.
3. Romatizma rehabilitasyonunda destekçi olur.
4. İdrar söktürücüdür.
5. Mesane taşlarını düşürür.
6. Üretrit idrar yolları enfeksiyonu, sistit mesane enfeksiyonu ve prostatit prostat bezi enfeksiyonu rehabilitasyonlarında tesirlidir. Özellikle ayrıkotu ve civanperçemi ile beraber kullanılırsa daha tesirli olur.
7. Çocuklarda böbrek meselelerinin atlatılmasına destekçi olur.

Bu tesirleri sağlamak üzere, mısır koçanındaki dişi çiçeklerin döllenme hadiseyi reelleşmeden evvel ortaya çıkan püskülleri alınır. Bunlar kurutulduğunda bazı tesirlerini yitirdiğinden kurutulmadan kullanılması daha doğru olur. 1 kadeh kaynar suyun içine 2 tatlı kaşığı kuru ya da taze mısır püskülü konur. 10-15 dakika demlendirilerek elde edilen infüzyondan günde iki-üç kere birer kadeh içilir.

Mısır tanelerinden elde edilen mısırözü yağının, akışkan nebatsal bir yemeklik yağ olarak, damar sertliğini önlediğini, kullanan şahıslara bu mevzuda büyük bereket sağladığını belirtmeden geçemeyeceğiz.