Mineçiçeği (V. Officinalis)

Mineçiçeğigiller familyasının misal nebatıdır. Anayurdu öğrenilmemekte ama dünyanın bir hayli yerinde ve ülkemizde de yetişmektedir. 60-100 cm. kadar boylanabilen, çokyıllık dayanıklı otsu nebattır. Dört köşe kesitli, …

Mineçiçeğigiller familyasının misal nebatıdır. Anayurdu öğrenilmemekte ama dünyanın bir hayli yerinde ve ülkemizde de yetişmektedir. 60-100 cm. kadar boylanabilen, çokyıllık dayanıklı otsu nebattır. Dört köşe kesitli, koyu yeşil renkli ve tüylü gövdesi, nebatın tepesine doğru dallara böler. Tüylü ve parlak koyu renkli, kenarları derin dişli ve sapsız yaprakları, uzamış meşe yaprağına eş.

Yaz ortasında başak ya da şemsiye şekli oluşturarak açmaya başlayan, ilk don hadisesine kadar açışını sürdüren minik çiçekleri eflatun, mavi ve kimi zaman da alacalı renklerde olur. Çiçeğin ortası, beyaz ve siyah görünüşüyle minik gözlere eş. Olgunlaşan çiçekleri tek tohumlu sert meyveler verir. Deniz, göl ve derelere yakın bol güneşli ya da kısmi gölgeli yerleri; suyu iyi akıntılı, bitek, kum ve kil karışımı gevşek toprakları seven bu nebat, döktüğü tohumlarını artar.

Mineçiçeği, verbalin ismi verilen acı tatlı glikozitler, uçucu yağ, yapışık nebat akışkanı ve tanen kapsar. Bazı yerlerde nebatın yaprakları yemeklere, ham olarak salatalara ve konutta yapılan alkollere katılır.

Çok azametli bir nebat olmayan mineçiçeği Daha Önceki Mısır, Yunan, Çin ile Roma’da ve ilk Hıristiyanlık yarıyıllarında kutsal sayılıp methiyeyle anılmış, aşk iksirlerine katılmıştır.

Günümüzde nebatın tespit etilen faydaları bu methiyeleri haklı çıkarmaktadır. Nebatın tıbbi tesirleri ve bunlardan faydalanma usullerini şöyle sıralayabiliriz:
1.Sinirleri kuvvetlendirici toniktir. Vücudu uyarıcı tesirleri sebebiyle bitkinlik, yorgunluk ve uykusuzlukta bereketli tesirler sağlar. Gerginlik ve stresleri eksilterek yatıştırıcı tesir yapar. İsteri nöbetlerinin basitçe atlatılmasında tesirlidir.
2.Bedenin muhtelif yerlerindeki spazmları çözücü tesiri vardır.
3.Terleticidir. Soğuk algınlıklarının atlatılmasında tesirli olur. Balgamı söktürür. Grip sonrası oluşabilen melankoli ve bunalımın atlatılmasında da destekçi olur.
4.Sindirimi basitleştirir, peklik verir.
5.Kadınlarda aybaşı vaziyetini kumpasa sokar, sızıları gevşetir.
6.Safra kesesi ve sarılık hastalığında yangıları eksiltir.

Bu tesirleri sağlamak üzere, mineçiçeğinin tüm topraküstü kesimleri nebat çiçek açmadan evvel yaz ortasına bir araya gelir. Gölge, kuru ve havası bol yerde olabildiğince ivedi kurutulur. 1-3 tatlı kaşığı kurutulmuş nebat alınıp üzerine 1 kadeh kaynar su dökülür. 10-15 dakika bu biçimde demlendirilerek elde edilen infüzyon, günde üç kere birer kadeh olarak içilir. Uykusuzluk gidişatında uyumadan evvel bir kadeh alınır.

Mineçiçeğinden elde edilen bu infüzyon diş çürümesi ve dişeti hastalıklarında gargara olarak kullanılır.