Meme ve yumurtalık kanseri genetik mi?
Prof. Dr. Bekir Sami Kurnaz meme ve yumurtalık kanserinde genetik tehlike etmeni taşıyanların umursamama etmemeleri gereken vaziyetleri anlattı.
Bedenimizde dokuların, uzuvların en ufak üniteyi olan hücrelerin sihrime ve işlevlerinin, bir program içinde, el kitabı gibi yol gösteren, hücre çekirdeğinde bulunan kromozom denilen yapılarda bulunan genlerle, hakimiyet edildiğini dile getiren Prof. Dr. Kurnaz; ‘Genlerin yapı taşı olan Deoksirübo Nükleik Asit molekülünde, değişinim dediğimiz farklılıklar, kanser dahil bir hayli metabolik hastalıklara yol açar. Meme kanserlerinin çoğunluğu, meçhul bir nedenle, bir anda ortaya çıkar. Ayrıca, % 10 kadarına da, irsiyetsel olarak anne ve babadan çocuğa geçen değişinime uğramış anormal genler neden olur. Bu genlerden en ehemmiyetlileri, Deoksirübo Nükleik Asit’nın stabilitesini sağlayarak, hakimiyetsiz hücre gelişmesine önleyen BRCA BReast CAncer gene genleridir.
Mutasyonal farklılıklar, genlerin işlevini reelleştirmesine mani olarak, irsiyetsel meme ve yumurtalık kanseri büyüme meylini artırır. BRCA1, BRCA2 geni değişinimi taşıyan bir bayanda, meme kanserine tutulma tehlikeyi %10’dan %70’lere, yumurtalık kanseri olma tehlikeyi %1.5’tan, %15-40’lara kadar çoğalır. BRCA1, BRCA2 gen değişinimleri ayrıca rahim ağzı serviks, rahim uterus, mide, pankreas, safra kesesi ve kalın bağırsak kanseri içinde tehlike oluşturur. Kanser teşhisiyle rehabilitasyon yapılan hastaların kanında gen değişinimleri incelemeleri yapılabilir.
Genetik danışma alınarak, test neticelerine göre değişik aile fertlerine de, gen değişinim muayeneleri yapılmasıyla, kanser tehlikeyi tanımlanabilir. Meme kanserinin kalıtsal güzergahının olması sıkıntılı edicidir. Ancak çoğunlukla ileri yaşlarda çıkması ve erken tanı konulmasıyla, rehabilitasyonu olasıdır. Bireyin aile öyküsü ehemmiyetli olmakla beraber, gen testleri, bebek ve çocuklarda değil, 18 yaşından sonra önerilir’ açıklamasında bulundu.
Hangi vaziyetlerde değişinim testi zorunludur?
• Birinci derecede yakınlarınızdan anne, kız kardeş, kız çocuk ikisi meme kanseri ise ve bunlardan birine 50 yaşından evvel tanı konulmuşsa,
• Birinci derece yakınınızın iki memesinde, birden kanser varsa,
• Birinci veya ikinci derece yakınlarınızdan büyükanne, hala, teyze üç veya daha aşırısında, meme kanseri varsa,
• Ailenizde, hem meme hem yumurtalık kanseri olan birinci ve ikinci derece yakınlarınız varsa,
• Ailenizde yaştan bağımsız olarak yumurtalık kanseri olan birinci ve ikinci derece yakınlarınız varsa,
• Ailenizde pankreas, kalın bağırsak ve tiroid kanserleri gibi kanserler yaygınsa, tehlike gidişatınızı bilmek ve zorunlu temkinleri almak için kesinlikle değişinim testlerini yaptırmanız gerekir.