Hipoglisemi
Öğünlerde, ekmek, pilav, hamur işleri ve tatlı gibi karbonhidratça zengin gıdalardan bolca alınması, proteinin ve lifli besinlerin az alınması hem şişmanlığa yol açmakta hem de …
Öğünlerde, ekmek, pilav, hamur işleri ve tatlı gibi karbonhidratça zengin gıdalardan bolca alınması, proteinin ve lifli besinlerin az alınması hem şişmanlığa yol açmakta hem de kandaki şeker oranında bozulmalara sebep olmaktadır.
Bu durumda, beynin tek yakıtı olan kan şekeri azlığına bağlı olarak, baş ağrısı, yorgunluk, zihin bulanıklığı, dikkat azalması, çift görme ve uykuya meyil görülmektedir. Ayrıca, çarpıntı, terleme, anksiyete (gerilim), huzursuzluk da diğer belirtilerindendir.
Şu şikayetler de kan şekerindeki istikrarsızlığa bağlıdır
Sık sık, özellikle öğleden sonran gelen bitkinlik ve halsizlik nöbetleri.
Genellikle çok uyuma ihtiyacıyla birleşen uyku güçlükleri. Mesela derin bir uykudan birden uyanmak.
Duygusal istikrarsızlık, ruhsal durumda gelgitler, mahzunluk, ortada hiçbir sebep yokken ağlama ihtiyacı, konsantre olmakta zorluk, huzursuzluk, anksiyete, dalgınlık, kafa karışıklığı, gereksiz alınganlıklar.
Kan şekerinin düşüklüğüne bağlı bu şikayetler, karbonhidratlı (şekerli) gıdalar alınması sonucu kaybolmaktadır. Farklı türde hipoglisemiler vardır: Bunlardan birincisi, alimanter (besinsel) reaktif hipoglisemi olup mide ameliyatı geçirenlerde ve bazı vagotonik kişilerde (hızlı mîde-bağırsak geçişi olanlar) görülür.
Rafine karbonhidratların fazla miktarda ve özellikle de aç karnına alınması, alkol ve sıvı karbonhidrat içeren içecekler (cin, şarap, likör, bira) ve kafein içeren şekerli içecekler (kola, kahve) besinsel reaktif hipoglisemiye sebep olabilir. Bu kişilerde gıdaların hızlı emilmesine bağlı olarak ensülin hormonu düzeyi yükselir. Ensülin de kan şekeri oranını düşürür.
İkincîsi, gizli şeker hastası (latent diabetik) olanlarda daha geç saatlerde görülen hipoglisemiler ise idiopatik (nedeni bilinmeyen) reaktif hipoglisemi olarak adlandırılmıştır.
Sürücü hatalarına bağlı trafik kazalarının çok olduğu ülkemizde, reaktif hipoglisemi riskinin dikkat edilmesi gereken bir kaza nedeni olduğunu düşünüyoruz. Uzun yolculuklarda uykusuzluk, molalarda alınan bol karbonhidratlı yiyecekler, içilen bol şekerli çaylar, dikkat dağılması, zihin bulanıklığı, görme bozukluğu ve uyku meyline sebep olabilecek hususlardır. Nitekim, yapılan araştırmalar, toplumumuzda reaktif hipoglisemi oranının % 20 sıklığına ulaştığını göstermektedir. Bu sebeple, Türkiye’deki trafik kazalarındaki bireysel hatalar arasında reaktif hipogliseminin de düşünülmesi gerektiği kanaatindeyiz. Bu tür belirtileri olan insanların hatta, tüm otobüs, kamyon ve tır gibi uzun yol sürücülerinin mutlaka şeker yükleme testi yapmalarını öneriyoruz.
Hipoglisemi tespit edilenler ise beyaz şekerli gıdalardan kaçınmalı, protein ve posa bakımından zengin gıdalar yemelidir.