Gıda Zehirlenmelerine Dikkat

Yaz mevsimi besin, tarımsal ilaç ve içki zehirlenmelerinin en fazla görüldüğü mevsim olarak kabul ediliyor. Süt ve süt mahsulleri, kremalı gıdalar, mayonezli, yumurtalı gıdalar, pişirilip …

Yaz mevsimi besin, tarımsal ilaç ve içki zehirlenmelerinin en fazla görüldüğü mevsim olarak kabul ediliyor. Süt ve süt mahsulleri, kremalı gıdalar, mayonezli, yumurtalı gıdalar, pişirilip uygun koşullarda saklanmayan et ve deniz mahsulleri, bozulma tehlikeyi azami besinler arasında yer alıyor. Sıcak yaz günlerinde gıdaların hazırlanması sırasında paklik kaidelerine gereken özenin gösterilmemesi de zehirlenme olaylarına yol açıyor.

Acıbadem Sağlık Kurumu İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Koptagel İlgün, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, besin ve meşrubatların enfeksiyona yol açan mikroorganizmalarla veya zehirli maddelerle bulaştıklarında zehirlenmeye neden olduklarını belirterek, “Süt ve süt mahsulleri, kremalı gıdalar, tavuk ve öteki kümes hayvanlarının etleri ile hazırlanan gıdalar, mayonezli, yumurtalı gıdalar, pişirilip uygun şartlarda saklanmayan etler, deniz mahsulleri, bozulma tehlikeyi yüksek besinlerdir. Bunların yanı gizeme yenilmemesi gereken mantar gibi bir nebatın harcanması da besin zehirlenmesi tablosunu ortaya çıkarabiliyor” dedi.

Gıda ve meşrubatların saklanması, hazırlanması ve sunulması evrelerinde uygun sağlık koşulları olmamasının besin zehirlenmelerini ehemmiyetli mesele haline getirdiğine dikkat toplayan Prof. Dr. Koptagel İlgün, şunları söyledi:

“Şahsi pakliğe özen gösterilmemesi ve lekeli sular, besin zehirlenmelerine neden oluyor. Besin zehirlenmelerinin bulguları, tabloya yol açan bakterinin özelliğine göre değişiyor. Ancak pek çoğunda bulantı, kusma, ateş, karın sızısı, kanlı ishal ile izleyen bulgular kollanıyor.”

Prof. Dr. İlgün, besinlerin henüz ham olduğu yarıyılda hijyen kaidelerine sıkı şekilde uyulmasının, enfeksiyonun önlenmesinde alınacak en tesirli ihtiyat olduğunu vurgulayarak, “Bunların yanı gizeme canlı hayvanların hastalıklardan korunması, hasta ya da taşıyıcı hayvanların yok edilmesi, insanlar için zehirli seviyelere erişebilen ilaçların hayvanlara verilmemesi, kesim harekâtlarının yapıldığı yerlerin de pak olması gerekiyor” dedi.

Prof. Dr. Koptagel İlgün, pişmiş besinlerin, yeteri kadar soğuk olan dolaplarda saklanmadan tekerrür tekerrür ısıtılarak yenmesinin de, kalabalık kitlelerin besin zehirlenmesindeki en ehemmiyetli neden olduğunu andırdırdı.

Yazın, tarım ilaçlarına bağlı zehirlenmelerin de çoğaldığına dikkat toplayan Prof. Dr. Koptagel İlgün, “Tarımsal ilaç zehirlenmeleri, ilaçlama yapan şahıslarda görülebildiği gibi, ilaçlama yapılan yere yakın olanlarda da görülebiliyor. Rüzgarın tesiriyle ayrılan ilaçlı havayı soluyanlar etkilenebiliyor. Özellikle, tatil sebebiyle gidilen yörelerde ve kırsal kesimde dalından koparılarak yıkanmadan yenilen bir meyvenin ilaçlı olabileceği dikkate alınmıyor. Bu da tarım ilacı zehirlenmelerine neden olabiliyor. Her sebze ve meyve kesinlikle iyice yıkandıktan sonra yenilmesi gerekiyor” diye konuştu.

ZEHİRLENMEDE İLK MÜDAHALE
Prof. Dr. İlgün, tarımsal ilaç zehirlenmeleri tehlikesini en aza indirmek için, ilaçlama yapanlara da görev düştüğünü ifade ederek, “Bunlar, ilaçlama yapmadan evvel çevreyi bilgilendirmeli. Evcil hayvanlar uzaklaştırılmalı. İlaçlar, besinlerden uzakta ve kilit altında korunmalı. Zehirlenme halinde kullanılan ilacın ismi ve kullanım talimatnamesi ile şipşak doktora müracaat etilmeli. Zehirlenen şahıs doktora götürülürken yan yatırılmalı, suratı sarih yakalanmalı, varsa takma dişleri çıkarılmalı, ilaç bulaşmış kıyafetleri çıkarılmalı, cildi, suratı bol su ile yıkanmalı. Ağız yoluyla zehir alındıysa, hasta kusturulmalı” dedi.

İçki zehirlenmelerinin de yazın sık görülen sağlık meseleleri arasında yer aldığını kaydolan Prof. Dr. Koptagel İlgün, “Özellikle tatil etrafı, bir cins toksik madde olan içkinin fazla harcanmasına yol açabiliyor. İçki zehirlenmeleri, merkezi asap sistemi bozukluğu ve ağır mide tahrişi biçiminde ortaya çıkıyor. Bulantı, kusma, gözbebeği genişlemesi, konuşma bozukluğu ve denge kaybı görülüyor” diye konuştu.