Balık yerken dikkatli olun

Tehdit ediyor… İstanbul Üniversitesi İÜ Su Mahsulleri Fakültesi Yetiştiricilik Kısmı Hastalıklar Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülşen Timur, balıklarda bulunan asalakların insanda akut kansızlık, iştahsızlık, halsizlik …

Tehdit ediyor…

İstanbul Üniversitesi İÜ Su Mahsulleri Fakültesi Yetiştiricilik Kısmı Hastalıklar Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülşen Timur, balıklarda bulunan asalakların insanda akut kansızlık, iştahsızlık, halsizlik gibi tenyalardan kaynaklanan hastalıklarda görülen bulguları alana getirdiğini belirterek, ”Bu sebeple asalak kistlerine sahip balıkların ham veya az pişmiş olarak harcanmaması gerekir” dedi.

Prof. Dr. Timur, yaptığı açıklamada, kültür balıkçılığının dünyadaki süratli gelişimi ve yaygın bir sanayi kolu olmasının, balıklardan insanlara geçebilen hastalıkları artırarak, ulus sıhhatini tehdit edebilir ebatlara erişebileceğini söyledi.

İnsan sıhhati açısından balık ve firma havuzlarının bazı hastalıklara civar hazırladığına dikkati sürükleyen Prof. Dr. Timur, deniz ve tatlı sularda hayatını sürdüren kemikli balık asalaklarının bir haylisinin, yumurtadan yeni çıktığı larva yarıyılında hastalık yapabilme eforunda olduğunu vurguladı.
İnsanlarda görülen, ulus diliyle tenya ya da şerit diye adlandırılan asalakların ham ve az pişmiş balıkların harcanmasıyla ortaya çıktığına işaret eden Prof. Dr. Timur, turna, levrek, salmon, alabalık gibi tatlı su balıklarının tenyaların ikinci ara konakçısı olduğunu bildirdi.

Prof. Dr. Timur, ”Balıklarda bulunan asalaklar, insanda akut kansızlık, iştahsızlık, halsizlik gibi tenyalardan kaynaklanan hastalıklarda görülen bulguları alana getirirler. Bu sebeple bu asalak kistlerine sahip balıkların ham veya az pişmiş olarak harcanmaması gerekir” diye konuştu.
Bakterilerin daha çok toprakta bulunması sebebiyle toprak tabanlı balık havuzlarında yaşayan sazan gibi balıkların midelerinde bakterilere tesadüfüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Timur, hijyenik olmayan şartlarda balıkların kesimi ve iç uzuvlarının arınılması sırasında bunların ete geçebileceğini ve hastalık oluşacağını kaydoldu.

Prof. Dr. Timur, balık hastalıklarının hakimiyet altında yakalanması ve rehabilitasyonlarında ekolojinin rolünün yadsınamayacağını, balık hastalıklarının rehabilitasyonu ve kültür havuzlarının hijyeninde bazı etmenlerin insan sıhhatini tehdit ettiğini, baytarların bu hastalıklar mevzusunda daha duyarlı olması gerektiğini bildirdi.

-ENFEKSİYONLAR-
Balıklardaki asalakların son konakçısının balık yiyen su kuşu, su samuru, sansar, kedi, köpek veya insan olabileceğini anlatan Prof. Dr. Timur, şöyle devam etti:
”Bazı bölgelerde son konakçı olarak insan enfeksiyonları yaygın görülmektedir. İnsan bağırsağında olgunlaşan asalak, yumurtalarını bağırsağa vazgeçer. Dışkı ile yumurtalar dışarı atılır. Suda açılan yumurtalardan çıkan larvalar, sudaki kabuklu organizmalara geçer. Bunları harcayan balıkların adalelerinde ve karaciğerinde, 1-2 santimetre uzunluğunda yassı kurt biçiminde oluşur. Asalaklı balığın ham veya az pişmiş olarak insanlar ve öteki canlılar tarafından harcanması halinde ince bağırsakta 10-12 metre uzunluğunda ergin tenya biçimlerini kazanırlar.”

”Anasakis” ismi verilen asalağın ise yuvarlak kurdun bulunduğu balıkların harcanması halinde insanların sindirim kanalında, mide ve bağırsak duvarında oluşacaklarını ifade eden Prof. Dr. Timur, ”Bunlar, insanda akut karın sızılarına neden olur. Anasakiasis ismi verilen bu hastalığın önlenmesi için harcanmadan evvel balık etinin pişirilmesi veya dondurulması gerekir” dedi.

Anadolu Ajansı

Kaynak: http://www.haberturk.com/haber.asp?id=86863&cat=220&dt=2008/07/20