Bakanlıktan besin uyarısı

Sağlık Bakanlığı, gıdaları satın alma, hazırlama, pişirme, depolama mevzusunda yurttaşları uyardı. Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre, alışverişe çıkmadan evvel satın alınacak yiyecekler için …

Sağlık Bakanlığı, gıdaları satın alma, hazırlama, pişirme, depolama mevzusunda yurttaşları uyardı.

Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre, alışverişe çıkmadan evvel satın alınacak yiyecekler için bir liste hazırlaması gerektiği ve listede alternatiflere yer verilmesi gerektiği ifade edildi. Gıdaların günlük, haftalık ve aylık olarak sınıflandırılması gerektiği belirtilen açıklamada, kısa müddet içinde fazla gıda alınmaması gerektiği vurgulandı. Beslenmeye ufalayan paranın evvelden tanımlanmasının ehemmiyetli olduğu ifade edildiği açıklamada, gıdaların farklı yerlerdeki maliyetlerinin incelenmesinin gerektiği kaydolundu. Düşük kazançlı ailelerin, enerji gereksinimlerini karşılamak için ucuz olan hububatların yanında bir ölçü kuru baklagil ve yumurta satın alarak enerji ve protein güzergahından balanslı bir beslenme yapmaları nasihat edildi.

Fazla yağlı gıdaların seçim edilmemesinin nasihat edildiği açıklamada, özellikle yağsız kırmızı etin kullanılması gerektiği vurgulandı. Sağlıklı yaşam için az ölçüde tuz kullanılması gerektiği belirtilen açıklamada, natürel sebze ve taze gıdaların seçim edilmesi, fazla ölçüde katkı maddesi kapsayan gıdalardan sakınılmasının ehemmiyetli olduğu bildirildi. Hazır meyve suları, gazoz, kolalı meşrubatlar yerine besleyici kıymeti daha yüksek olan taze bunalmış meyve suları, ayran, limonun seçim edilmesi nasihat edildi.

HAZIRLAMA VE PİŞİRMENİN PÜF NOKTALARI
Alışveriş sonrası satılan alınan besin maddelerinin sağlıklı bir biçimde hazırlamasının ehemmiyetli olduğunun kaydolunduğu açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“Ekmek, çörek, kurabiye yapmak için hamurun mayalandırılması besleyici bedelini artırır. Beyaz ekmek yapmak için buğday tanesinin, kepek ve özünün iyice ufalaması besleyici bedelini eksiltir. Tarhana, yoğurt ve unun karışımıyla mayalandırılarak yapıldığından, besleyici kıymeti yüksektir. Pişirirken içine pişmiş nohut, mercimek, havuç ilave edilmesi bedelini daha da artırır. Tarhana güneşte kurutulursa, süt ve yoğurt aydınlık yerde bekletilirse vitamin B2, vitamin B6 ve folik asit bedelleri eksilir. Yumurta, süt, yoğurt, peynir ve tahinle yapılan tatlıların besleyici bedelleri, yalnızca un, yağ, şeker kullanılarak yapılanlardan üstündür. Şeker yerine pekmez kullanılması, besleyici bedelini daha da artırır. Sütlü tatlı yaparken şeker evvelden konulmalıdır. Beraber yüksek sıcaklıkta pişirilirse, protein kıymeti eksilir. Kuru fasulye, nohut, mercimek gibi yiyecekler iyi pişirildiğinde sindirimi kolaylaşır ve böylece protein kıymeti çoğalır. Yumurta ham yenirse ya da sarısının çevreyi yeşillenecek kadar süratli ateşte, uzun müddet pişirilirse, besleyici kıymeti eksilir. Yeşil ve sarı sebzelerden yapılan salatalara limon veya sirke ilave edilir, bekletilirse A ve C vitamini kıymeti eksilir. Sebzeler doğrandıktan sonra bekletilirse ve haşlama, pişme suları atılırsa, vitamin ve mineralleri eksilir. Meyveler kesildikten ya da suyu bunaldıktan sonra bekletilirse C vitamini kıymeti eksilir. Hatta bunalmış meyve suları buzdolabında bekletilirse vitamin kıymeti eksilir. Süt yarım saat gibi uzun müddet kaynatılırsa vitaminleri eksilir. Pastörize ve steril edilmemiş süt kabarınca ateşten alınırsa, mikropları can vermez. Süt kabardıktan sonra karıştırılarak 4-5 dakika kaynatılıp hemen soğutulur. Sırça kavanozda buzdolabında 1-2 gün saklanır. Yağ yakıldıktan sonra yemeğe konursa, sıhhate hasarlı gidişata kazanç. Yoğurdun yeşilimsi suyu atılırsa vitamin kıymeti eksilir. Ayrıca yoğurt torbaya konup süzülür ve süzülen suyu atılırsa vitamin kaybı olur. Kapakları-hafif de olsa- içe veya dışa doğru bombaj yapmış konserveler sağlık için son derece hasarlıdır.”

GIDALARI GİZLEME KURALLARI
Bazı gıdaların kısa zamanda kullanılmasının imkânsız olduğunun bildirildiği açıklamada, bazı gıdaların muhtelif harekâtlara tabi tutarak uzun müddet kıymetinden ve lezzetinden kaybettirmeden gizlemenin lüzumlu olduğu kaydolundu. Taze gıdaların, hasat edilmelerinden itibaren mikroorganizma ve enzimlerin tesirine maruz kaldığının ifade edildiği açıklamada, şu bilgilere yer verildi:

“Gıdayı mikroorganizmaların tesirinden gözetebilmek ve enzim faaliyetlerini durdurabilecek bir civar oluşturmak gerekliliği vardır. Mikroorganizma ve enzimler belli bir sıcaklık derecesinde faaliyet gösterdiklerine göre yiyecekler soğuk yerde saklanırsa, tazeliklerini gözetebilirler. Gıdaların saklanabileceği buzdolapları, soğuk hava ambarları ve dondurma vasıtaları veya yerleri yapılmıştır. Bu gibi yerlerde gıdaların bozulmadan saklanma süresi dolabın veya ambarın ısı derecesine bağlıdır. Taze sebzeler bekletilmez, tereyağı ve eşi kahvaltılık margarinlerde nem ölçüyü fazla olduğundan kolay bozulurlar. Bu bakımdan buzdolabında saklanması lüzumludur. Patates, karanlık, serin, kuru ve hava akımı olmayan yerlerde saklanır. Işık, patatesin renginin yeşile dönmesine neden olabilir. Soğan için en iyi gizleme etrafı kuru, hava akımı olan serin yerdir. Kuru yiyecekler serin, karanlık, kuru ve havalandırılabilen yerlerde saklanır. Kuru gıdaların saklandığı yerin nemli olması küflerin artmasına neden olur. Yiyecekler muhtemelse raflarda, yerden yukarıyada, ağzı kapalı kaplarda birbirlerine benzeyenler bir araya konmak suretiyle saklanmalıdır.”