Uzmanından ihtar: Bronz bir cilde kavuşayım derken cildinizi tehlikeye atmayın

Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte, güneşin altında uzun mühlet kalmanın ve direkt güneşe maruz kalmanın sıhhati tehdit ettiği konusunda uzmanlardan arka arda ikazlar geliyor.

Yaz denilince akla deniz, kum, güneş ve tatil geliyor. Havaların ısınmasıyla birlikte güneş yüzünü güzelce gösterdi. Sıcak havadan bunalanların en değerli tercihi hiç elbet kıyılar oluyor. Bilhassa bronzlaşmak isteyenler direkt güneş ışınlarına maruz kalıyor. Lakin güneş ışınları bize yalnızca bronz bir deri ya da iç ısıtan bir sıcaklık değil, birebir vakitte birtakım önemli sıhhat risklerini de beraberinde getiriyor. Güneş ışınlarının yararları ve zararlarıyla ilgili bilmeniz gerekenleri Aile Doktoru Uzman Dr. Tuba Efe anlattı.

Güneş ışınları bilhassa UVB spektrumu sayesinde cildimizde D vitamini üretimini sağlar. D vitamini, kemik gelişimi kadar bağışıklık sisteminin güçlü çalışmasında, kimi kanserlerin riskinin azaltılmasında ve ruh sıhhatinde da kıymetli rol oynar. Ayrıyeten sabah güneşi, biyolojik saatimizi düzenlememize yardım eder; melatonin salgısını takviyeler, daha güzel uyumamızı sağlar. Doğal ışık alan hastanelerde tedavi gören bireylerde güzelleşme mühletinin daha kısa sürdüğü de bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Yapılan kimi çalışmalarda sabah yahut akşam saatlerinde yapılan kısa vadeli güneş maruziyetinin nitrik oksit salınımını artırarak kan basıncını düzenleyici tesirler taşıdığı gösterilmiştir.

SAĞLIĞINIZ İÇİN YANLIŞSIZ SAATTE GÜNEŞLENİN

Güneşten kaçmak değil, yanlışsız vakit ve teknikle güneşle buluşmak sıhhatimiz için en yararlı yoldur. Bilhassa 10:00–16:00 saatleri ortasında tesirli olan ağır UV ışınları, cilt hücrelerinde DNA hasarına yol açabilir. Bu hasar vakitle melanom ve öbür cilt kanserleri başta olmak üzere çeşitli hastalıklara yer hazırlar. Güneşin tetiklediği oksidatif gerilim, bağışıklık sistemini baskılayabilir. Ayrıyeten göz sıhhati açısından da uzun müddetli UV maruziyeti katarakt ve makula dejenerasyonu üzere önemli rahatsızlıklara neden olabilir.

ÇOCUKLAR VE YAŞLILAR GÜNEŞE KARŞI DAHA DİKKATLİ OLMALI

Açık ciltli bireyler, çocuklar, ileri yaşta olanlar, bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler ve ailesinde cilt kanseri hikayesi bulunan şahıslar güneşten korunma konusunda daha dikkatli olmalıdır. Çocukların hassas ciltleri güneşe karşı daha hassastır. 6 aydan küçük bebekler direkt güneş ışığına çıkarılmamalıdır. Daha büyük çocuklarda ise gölge tercih edilmeli, uygun kıyafet ve şapka giydirilmeli, çocuklara özel güneş kremleri kullanılmalıdır. Güneşe uzun periyodik maruz kalmak, yalnızca sıhhat açısından değil, estetik açıdan da meselelere yol açabilir. Ciltte kırışıklık, lekelenme, elastikiyet kaybı ve erken yaşlanma belirtileri görülebilir. Bu nedenle güneşten korunmak, sağlıklı ve genç bir cilt yapısı için de kıymetlidir.

SAĞLIK AÇISINDAN NE VAKİT GÜNEŞLENMEK GEREKİR?

Sağlık açısından güneşin en yararlı olduğu devirler 06:00–10:00 ile 16:00–19:00 ortasıdır. Bu saatlerde UV indeksi çoklukla 3’ün altındadır ve güneş ışınlarının yararlı tesirleri ziyanlarının önüne geçer. Şahsî özellikler de maruziyet mühletini tesirler. Açık derili bireyler için 5–15 dakika, daha koyu derili bireyler içinse 20–30 dakikalık günlük güneş maruziyeti kâfi olabilir.

GÜNEŞTEN KORUNMANIN 4 TEMEL YOLU

Güneşin ziyanlı ışınlarından korunmanın birinci yolu özellikle öğlen saatlerinde direkt güneş altında kalmamak yani gölge alanları tercih etmektir.

İkinci sırada ise en az SPF30, geniş spektrum (UVA + UVB) esirgeyici kremleri dışarı çıkmadan 20 dakika evvel güneş kremi sürmek ve bunu 2 saatte bir yenilemek.

Üçüncüsü ise geniş şapka, UV muhafazalı gözlük ve ince uzun giysilerle fizikî müdafaa sağlamaktır.

Son olarak ise cildinizi denetim etmektir. Yeni benler, renk değişiklikleri ya da güzelleşmeyen yaralar varsa kesinlikle dermatologa gitmek gerekir.