Sigara Bağımlılarının Dikkatine
Son yarıyılda kamuoyunun gündemine bomba gibi düşen “bonzai” adlı sentetik uyuşturucu madde Türkiye’de özellikle gençler arasında kullanılıyor. Pek çok gencin canına mülk olan bonzai ile alakalı Çukurova Üniversitesi Bilim İnsanlarından vicdanlara su serpen açıklama geldi.
Çukurova Üniversitesi BONZAİ ile Savaşta Bir Adım Önde
2009 senesinden bu yana sentetik uyuşturucu maddelerinin kan ve idrarda tespit edilebilmesi için çalışmalarını sürdürdüklerini belirten ÇÜ Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mete Gülmen, şu anda en az 40 adet bonzai cinsevini tespit edebildiklerine dikkat çekti. Prof. Dr. Gülmen, İngiltere’deki Randoks adlı şirketin de ‘Referans Laboratuvarı’ olma özelliği taşıyan ÇÜ Adli Tıp Anabilim Dalı Laboratuvarlarında kısa bir zaman içerisinde, sentetik uyuşturucuların tüm cinsevlerini tespit edebileceklerini vurgulayarak, “Çukurova Bölgesi bonzai ile gayrete hazır.” dedi.
Caddelerde satılan ve bonzai olarak bilinen uyuşturucu gerçeğinde “Sentetik Cannabinoid” adı altındaki birçok zehirli maddeden oluşuyor. Yeni nesil bu uyarıcı madde, beynelmilel polisiye literatüründe de “spice” ismi altında belirleniyor. Ülkemizde de tüm dikkatler dünyayı tesiri altına alan ve ülkemizde de kullanımı artan, hatta bundan dolayı neredeyse her gün vefata sebep olan bonzai üzerinde toplandı.Zehir tacirlerinin yeni silahı bonzaiyle alakalı bugüne kadar yapılan açıklamaların aksine, Çukurova Üniversiteli bilim insanlarından gelen açıklama, bu zehirle çabada o kadar da eforsuz olmadığımızı ortaya koydu.
Çukurova Üniversiteli Bilim İnsanları 5 Yıldır Sentetik Uyuşturucu İle Alakalı Çalışma Yapıyor
Zira yaptığı bilimsel çalışmalarla şöhreti beynelmilel seviyede olan Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Toksikoloji Tahlil Laboratuvarı, sentetik uyuşturucuyla çaba çalışmalarını 2009 senesinden bu yana sürdürüyor. Başka Bir Deyişle tüm dünyanın henüz tanıdığı bu zehir cinsevleri üzerinde, Çukurova Üniversiteli bilim insanları bütünü bütününe 5 yıldır çalışma yaparak Adli Tıp Bşehrimi’nde ehemmiyetli bir yer almaya hazırlanıyor. Bonzai zehrine karşı çabada ehemmiyetli çalışmalar yürüten takım ise, Çukurova Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mete Gülmen, ÇÜ Adli Toksikolog Doç. Dr. Nebile Dağlıoğlu ve Araştırma Görevlisi Pınar Efeoğlu ve öteki personellerden oluşuyor.
Prof. Dr. Gülme: İletiyi Doğru Aldık ve Zaman Kaybetmeden Çalışmalarımıza Başladık.”
Zehirle çaba ile alakalı yaptıkları çalışmalar mevzusunda açıklama yapan ekibin lideri Prof. Dr. Mete Gülmen, sentetik uyuşturucu maddeleri kanda yada idrarda tespit edebilen iki merkezden bkocaman olduklarını dikkat topluyor. Bonzaiyle alakalı uzmanlaşmış personellerinin olduğunu bildiren Prof. Dr. Gülmen, çalışmalara neden 2009 senesinde başladıklarını da bakın şöyle anlatıyor;
“Dünyanın En Ekipmanlı Ekibine Sahibiz.”
“Her sene Şubat ayında yenilenen Amerikan Adli Bilimler Yüksekokulu’nin bir seansında, Amerikan Federal Hükümeti’nin ilaç etkileşimleri mevzusunda en üst adı olan otoritesi bana, ‘sentetik cannabinoid bonzai diye bir şeyler başladı. Bunları süratle çalışıp, oturtmamız gerekiyor.’ dedi. Türkiye’ye döner dönmez Dilek adlı personelimizi bu mevzu için Amerika’ya, Pınar’ı Portekiz’deki Lizbon ve Kolombiya Üniversitelerine gönderdik. Doç. Dr. Nebile Dağlıoğlu da Teksas’ta workshopa katıldı. Ve bir anda tüm takım, sentetik uyuşturucu maddelere daha da yoğunlaştık. Şu anda belki de dünyanın en ekipmanlı bir ekibi var karşınızda.”
“Çok Kısa Zamanda Dünyaya Aktüel Bilimsel Balaka Aktarmaya Başlayacağız.”
İngiltere de Randoks adlı bir firmayla uyuşma yaptıklarını belirten Prof. Dr. Mete Gülmen, kurulacak donanımlarla dünyaya entegre bir tahlil laboratuvarına Türkiye’de yalnızca Çukurova Üniversitesi’nin sahip olacağını söyledi. Prof. Dr. Gülmen, “Bu firmayla bir proje kapsamında çalışmamız bize, dünyada aktüel ve son olan büyüme neyse, laboratuvarlarında uygulama neyse, biz de anında burada uygulayabiliyor olmayı kazandıracak. Başka Bir Deyişle Çukurova Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı Laboratuvarları, tüm dünyaya sentetik uyuşturucularla alakalı aktüel bilimsel balaka aktarabilecek eforu elde etmiş olacak.” diye konuştu.
“Türkiye’de Bonzai İle Alakalı İlk Hekime Tezi Çalışmadı Çukurova Üniversitesi’nde Yapıldı.”
Türkiye de bonzailer üzerine ilk hekime tezi çalışmasının yeniden Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’nda yapıldığını vurgulayan Prof. Dr. Mete Gülmen, “Bunun Türkiye için ehemmiyetli bir çalışma olmasının yanı gizeme, kısa zamanda Referans gösterilecek bir mevzu haline dönüşecek. Dolayısıyla biz bu mevzuda hem tecrübeliyiz, hem de bilimsel anlamda altyapıyı artık hazır hale getirmiş olduk. Çukurova Bölgesi bonzai ile gayrete hazır.” dedi.
Doç. Dr. Dağlıoğlu: “İnternette Satılan Hiçbir Ürün İçin ‘Bitkisel’ Sözcüğüne İnanmayın.”
ÇÜ Tıp Fakültesi Adli Anabilim Dalı’ndan Adli Toksikolog Doç. Dr. Nebile Dağlıoğlu ise, bonzainin internette bitkisel içerikli olduğu doğrultusunda reklamlar yapılarak satıldığı için, insanların “bitkisel” sözüne inanarak aldığına dikkat çekti. Bonzainin Türkiye’de 2011 senesinde yasaklı gurubuna giren bir cins ‘uyuşturucu madde’ olduğunu da belirten Doç. Dr. Dağlıoğlu, “Bonzai bir uyuşturucu madde. Başka Bir Deyişle zehir. Ve legal değil. Ancak, bireyin kanında yada idrarında basitlikle tespit edilemediği için legal gibi gösteriliyor. Bu kimyeviler çok fazla aktüelleniyor olmasına rağmen, biz laboratuvar olarak, tespit edilebilmesi için farklı usuller üzerinde çalışıyoruz. Yalnızca idrar ve kan gibi biyolojik misallerde değil, saç, kol altı ve özel bölge kılında da bu maddelerin tespiti için çalışmalarımızı yürütüyoruz. En ehemmiyetlisi de bonzai ile alakalı aktüel çıkan maddeleri takip edip bunları aygıtlarımızda tanıtıyoruz. Böylece tespit edebilme ihtimalimiz daha da çoğalıyor.” biçiminde konuştu.
“Bonzainin Aralıksız yeni Çeşitleri Piyasaya Sürülüyor.”
Yakın bir tarihte tüm Türkiye’de kullanımının çoğalacağını düşündüklerini dile getiren Doç. Dr. Nebile Dağlıoğlu, buna rağmen halen Çukurova Bölgesi’nden kendileri gelen olgularda, bonzaiye çok aza tesadüfmemelerinin sevindirici olduğunu söyleyerek açıklamasını şöyle sürdürdü;
“Kimyevi zehir olduğu için aralıksız bu madde aktüellenip yeni çeşitleri ortaya çıkıyor. Gelecekte bunun daha fazla dağılacağını düşünüyoruz. Zira banal esrar üreticileri tarlaya ekiyorlardı ve her an tutulma tehlikeleri vardı. Ama şimdi bunu daha basit usullerle yapıyorlar. Değişik adlarla bilinen ve Türkiye’de imali olmayan kimyevileri yurtdışından getirerek, bir ev içerisinde rahatlıkla bonzai otunun yada rastgele bir otun üzerine sıkarak kurutuyorlar. Sonra da ambalajlayarak piyasaya sürüyorlar. Otun üzerine sıktıkları, toksik tesirleri çok yüksek olan bir zehirli madde. Otların üzerine sıkarak, mendil tabir edilen koliler içerisine konulup Türkiye’de ‘bonzai’ ve ‘Jamaika’ adlarıyla satılıyor. “
“Çukurova Üniversitesi ve Adana Emniyet Müdürlüğü Ortak Çalışma Yürütüyor.”
Emniyetle ortaklaşa çalışıyoruz. Emniyetin vaka yerinden aldığı misallerle paralel gidiyoruz. Bugüne kadar gelen kan misallerinde çok tesadüfmedik. Öteki uyuşturucu maddeler bölgemizde halen çokça harcanıyor. Bonzaide en büyük problem, bireyin kullanıp kullanmadığının tespitinin güç yapılabilmesi; hatta yapılamaması. Tespit edemediğimiz zaman o bireye olumsuz netice verebiliyoruz. Tüm bu tehlikeleri ortadan kaldırabilmek için, sentetik uyuşturucu maddeleri çok düşük oranda bile tespit edebilen İngiltere’deki Randoks adlı bir işletmeyle çalışmaya başlıyoruz. Onlarla ortaklaşa, yurtdışında ortaya yeni çıkan sentetik kannabinoidleri Türkiye’dekilerle paralel götürerek, bonzai mevzusundaki kütüphanemizi kendimiz oluşturacağız. Yeni gelen tüm dataları da zamanla yeni balakalarla kütüphanemize ilave edeceğiz.”
“Bonzainin İnsana Verdiği Hasarı Açıklayan Bilimsel Bir Çalışma Yok.”
Bonzaiyi hekime tezi yapan Araştırma Görevlisi Pınar Efeoğlu da, bonzainin legal rastgele bir kısıtlılığı olmadığını andırdırarak başladı laflarına. Efeoğlu’nun dikkat topladığı en ehemmiyetli mevzu ise, insanlar üzerindeki tesirinin bilimsel olarak henüz açıklanamamış olması. Zira bonzainin insan bedenine verdiği tahribatla alakalı bilimsel bir çalışma yok… Çukurova Üniversitesi İsimli Tıp Anabilim Dalı’nın yeniden bu mevzuya liderlik edip, bonzainin insan bedenine verdiği tahribatı saptayabilmek için deneysel bir çalışma yapacaklarını da vurgulayan Pınar Efeoğlu, deney neticelerini bilim dünyası ile paylaşacaklarını söyledi.