Sağlıklı yaşlanmak elinizde

Yaşlılığa bağlı bedende büyüyen hastalıklara karşı korunmanın yolları… Yaşlı popülasyonun çoğalmasıyla beraber, yaşlılığa bağlı görülen hastalıkların görülme sıklığının çoğaldığı, bunun için sağlıkta yeni tertip etmeler yapılması gerektiği …

Yaşlılığa bağlı bedende büyüyen hastalıklara karşı korunmanın yolları…
Yaşlı popülasyonun çoğalmasıyla beraber, yaşlılığa bağlı görülen hastalıkların görülme sıklığının çoğaldığı, bunun için sağlıkta yeni tertip etmeler yapılması gerektiği ifade edildi.

Hacettepe Üniversitesi HÜ Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi GEBAM Müdürü Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, yarın başlayacak olan 18-24 Mart

Milli Yaşlılar Haftası dolayısıyla , bilgi seviyesinin çoğalması, sağlıklı yaşam ve balanslı beslenmenin tesiriyle dünya genelinde son 50 senede insan ömrünün vasati 20 sene uzadığını söyledi.

Gelişmiş ülkelerde vasati insan ömrünün 80 yaşın üstüne çıktığını ifade eden Kutsal, Türkiye’de de yaşlı popülasyonunun son 10 senede 3,5 milyondan 6 milyona eriştiğini belirtti. Kutsal, Türkiye’de vasati yaşam zamanının erkeklerde 70, bayanlarda ise 72’ye eriştiğini ifade etti.

SOSYAL HİZMETLER ARTIRILMALI
Kutsal, kalp-damar sistemi hastalıkları, kanser ve inme gibi üç temel hastalığın rehabilitasyonunda görülen büyümeler sayesinde yaşlı hastaların yaşam zamanlarının uzadığını söyledi.

Kronik akciğer hastalıkları, alzheimer, parkinson, tansiyon, şeker, yaşlılarda görülen hastalıkların, yaşam zamanının uzaması sebebiyle gelecekte daha sık görüleceğine dikkati sürükleyen Kutsal, şunları kaydoldu:

“Yaşlılarda bildirimi yapılmamış hastalık rakamı ve oranı çok yüksektir. 65 yaş üstündeki fertlerin yüzde 90’ında 1, yüzde 35’inde 2, yüzde 23’şöhrette 3, yüzde 15’inde ise 4 veya daha fazla kronik hastalık bir aradadır. Yaşlılarda, göğüs sızısı, şuur kaybı, sindirim sistemi kanaması, enfeksiyonlar, beden ısısını ayarlayan mekanizma bozukluğu, acil müdahale gerektiren gidişatlardır.”

Bir cemiyette yaşlı popülasyonun çoğalmasının, yaşlılara müteveccih sağlık ve sosyal hizmetlerin yine tasarlanması gerekliliğini getirdiğini ifade eden Kutsal, Türkiye’nin yaşlı sıhhati ve yaşlılara müteveccih sosyal hizmetler mevzusunda çalışmalar yapması gerektiğini kaydoldu. Kutsal, yaşlıların daha sık hasta olduğuna, daha fazla kronik hastalıkla yaşamak zorunda kaldığına, hatta çoğu defa birkaç sağlık probleminin bir arada görüldüğüne işaret etti.

YAŞLILIKTA BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ZAYIFLAR
Kutsal, ihtiyarlamayla beraber bedenin bağışıklık sisteminin zayıfladığını, bakteriler ve virüsler olmak üzere hastalık yapıcı etmenlere karşı mukavemetin eksildiğini belirterek, “Yaşın ilerlemesiyle beraber, insan bedeni kendi dokularıyla yabancı maddeler arasındaki farkı tanıma marifetini kaybediyor. Gençlik yarıyılında bedeni etkileyen organizmayla savaşabilen beden, hastalık yaradılışına ilgisiz
kalabiliyor” dedi.

Her insan için ihtiyarlama sürecinin kendine özgü olduğunu ifade eden Kutsal, yaşlılıkta şahsın genetik kodları, etrafsal etmenler, geçirdiği hastalıklar, kazalar ve direnç mekanizmalarının birbirinden değişik olduğunu, bunların tümünün yaşam müddetini tanımladığını kaydoldu.

Kutsal, “Belirli bir uzuv sistemine veya hastalığa ait olmayan halsizlik, baş sızısı, iştahsızlık, baş dönmesi veya kabızlık gibi bazı bulgulara yaşlılarda daha sık tesadüfülüyor. Bunun yanında yaşlılarda hastalıklara ait öğrenilen bulgular olmayabilir. Misalin göğüs sızısı olmadan kalp krizi, öksürük olmadan zatürre, ateşsiz izleyen sepsis kana mikrop karışması gibi vaziyetler sebebiyle yaşlı sıhhati özen gerektirir” diye konuştu.

Bu sürecin geciktirilmesi için fertsel temkinler alınabileceğine işaret eden Kutsal, ihtiyarlamayı geciktirmek için günlük yaşamda hareketli olunması, gün içinde yapılması gereken etkinliklerin artırılması, yaşama motivasyonunun sağlanması için cemiyet içinde yer sahibi olunması gerektiğini söyledi. Şahsın kendi işini kendisinin yapması, ruh sıhhatinin korunması, gerektiğinde bir uzmandan destek alınması ve sosyal ilişkinin de ihtiyarlamayı geciktirmede pozitif tesiri olduğuna dikkati sürükleyen Kutsal, kesinlikle kumpaslı sağlık hakimiyetinden geçilmesi gerektiğini vurguladı.

SAĞLIKLI İHTİYARLAMA TEKLİFLERİ
Kutsal, genetik hastalıklar dışında fertsel ve gözetici tedbirlerin sağlıklı ihtiyarlamada çok ehemmiyetli olduğunu belirterek, şu tekliflerde bulundu:

-Tüm yiyecek gruplarından yeterli ölçüde alarak balanslı beslenin.
-Hareketsiz kalmayın.
-Sigara ve içki kullanmayın.
-Sağlık hakimiyetlerinizi zamanında yaptırın.
-Gerektiği zaman, gerektiği kadar ve hekim teklifiyle ilaç kullanın.
-Fazla güneş ışınlarından korunun.
-Uyku ve dinlenmeye yeterli zaman ayırın.
-Aile fertleri ve dostlarınızla ilişkilerinizi gözetip geliştirin,sosyal etkinliklere katılın.
-Kazanç gidişatınızı gözden geçirip, kazanç ve barınma güvenliğini sağlamak için tasarı yapın.
-Konutta ve dışarıda kazalardan ve düşmelerden korunmak için ihtiyat alın.
-Yaşama karşı pozitif bir tavır takının ve sizi mutlu kılan şeylere zaman ayırın.
-İhtiyarlama sürecini negatif etkileyen yiyecekler harcamayın. Yaşın ilerlemesiyle beraber kalorisi düşük gıdalar harcayın. Bol taze sebze ve meyve yemeğe özen gösterin.
-Yeterli ölçüde hububat mahsulleri, zeytinyağı, balık, yağsız et, az yağlı süt mahsulleri harcayın ve bol su için.”

Kaynak: http://www.haberturk.com/haber.asp?id=61669&cat=220&dt=2008/03/17